VİTAMİNLER

Vücudun büyümesi ya da metabolizma için zorunlu olan ve normal yiyeceklerle alınması gereken özgül besin maddeleri.
Vitaminler yaşam için gerekli organik maddelerdir. Bedenlerimizin normal fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için gereklidir. Birkaçı hariç vücudumuz tarafından üretilemezler.
Vitaminler büyüme ve canlılığın devamı için gereklidir. Tüm doğal besinlerde bulunurlar. Vitaminleri besinlerden ya da diyet ürünlerden mutlaka almalıyız. Bütün gerekli vitaminleri almadan yaşamı sürdürebilmek imkansızdır.

Vitaminler Ne Değildir?

• Vitaminler besinlerin yerine geçmez.
• Hiçbir kalori içermezler.
• Protein, yağların, karbonhidratların yada başka besinlerin yerine geçmezler. Yani yemeyi durdurarak sadece vitamin alarak sağlıklı yaşamayı bekleyemeyiz.

Vitaminler Ne Yapar?

Vitaminlerin yüzlerce değişik fonksiyonu vardır.

• Metabolizmayı hareket ettirir.
• Metabolizmayı düzenler.
• Kanama olduğunda pıhtılaşma sağlar.
• Hücre büyümesini sağlar.
• Siyah beyaz yerine renkleri görmemizi sağlar.

Vitamin Eksikliği Nedir?

Vücudumuz yeterli vitamin alamadığında vitamin eksikliği başgösterir. Bazı vitamin eksiklikleri o vitamini içeren besinler alınarak giderilebilir. Fakat bazıları hastalıklara yolaçar ve iyileşmesi zor komplikasyonlada neden olabilir.

Suda Eriyen Vitamin Ne Demektir?

Suda içinde eriyen vitaminlere suda eriyen vitaminler denir. Vücut dokularında depolanamayan, fazla alındığında fazlası idrar ile atılan vitaminlerdir. Günlük ihtiyaç mutlaka besinler veya besin takviyeleri ile alınmalıdırlar. Bu gurupta B kompleks vitaminleri olarak bilinen, isimleri B harfi ve bir sayıdan oluşan vitaminler ( B1, B2, B3, B5, B6, B8 , B9 ,B12,B17 ) yer alır. B kompleks vitaminleri vücuttaki enzim sistemlerindeki görevleri ve bir birleriyle olan ilişkileri nedeni ile bir bütün olarak isimlendirilmişlerdir. Her B vitaminin birde kimyasal adı vardır.
B vitamin kompleksi, vücutta enerji eldesinde ve metabolik aktivitelerde koenzim olarak görev alırlar. Başta cilt,göz sağlığımız olamak üzere bir çok organ sağlığımızda, kasların gerginliğinin sağlanmasında, beyin ve karaciğer fonksiyonlarında B kompleks vitaminlerine ihtiyaç duyarız.
Depresyon, stres ve fobiler ile savaşımdada B komplex vitaminleri önemli bir yer alırlar.

Yağda Eriyen Vitamin nedir?

Yağda eriyen vitaminler karaciğerlerde ve vucütta yağ hücrelerinde depolanabilen vitaminlerdir. Vücut ihtiyaç duyduğunda depolanmış vitamini kullanır.
A, D, E ve K vitaminleri yağda eriyen vitaminler olup vücutta 6 aya kadar depolanabilirler.

A vitamini (retinol, C20H29OH), epitelin bütünselliği için gerekli bir vitamindir. Aynı zamanda ağtabakanın pigmenti olan rodopsinin de temel maddesidir. Eksikliği, deri, göz ve mukoza zarı bozukluklarına, fazlalığı ise beyinde ve birçok sistemde kronik hastalıklara yol açar.

B grubu vitaminleri arasında başlıcaları B1 (tiamin, C12H17ON4SCL), B2 (riboflavin, C17H20N4O6), niasin, B6 (piridoksin, C8H11NO3), folik asit ve B12 (siyanokobalamin, C63H90CON14O14P)dir. B1, karbonhidrat metabolizmasında bir eş enzim olarak görev yapar. Pirinçle beslenen toplumlarda ve alkoliklerde görülen B1 vitamini eksikliği, beriberi ve beyin hastalıklarına yol açar. Benzer bir görev yapan B2 de yükseltgenme tepkimelerinde önem taşır.

Eksikliği, epitel bozukluklarına yol açar. Niasin, her ikisi de karbonhidrat metabolizmasında bir eş enzim olan nikotinik asit ile nikotinamit için kullanılan ortak bir addır. Beslenmesi akdarı ya da yoncaya dayalı popülasyonlarda görülen niasin eksikliği, pelagra hastalığının nedenidir. B6 vitamini, enerji depolanmasında önem taşıyan bir enzim sağlar. Eksikliği, çeşitli hastalıkların yanı sıra kansızlık da yapar. Folik asit, nükleik asit metabolizmasında yer alan asli bir ögedir. Özellikle hamilelik sırasında ya da çeşitli ilâçlara bağlı olarak meydana gelen folik asit eksikliği, karakteristik bir kansızlık yapar.

B12 vitamini her tür hücrenin temel ögelerindendir. Kan hücreleriyle gastroentestinal epitel ve sinir sistemi fonksiyonları, B12 eksikliğinden özellikle etkilenir. B grubunun öteki vitaminleri pantotenik asit, biotin, kolin, inositol ve para-amino benzoik asittir.

C vitamini (askorbik asit, C6H8O6), birçok metabolik süreçte yer alır ve özellikle soluk almada, kan hücrelerinin oluşumunda, kemik ve doku büyümesinde önem taşır. Eksikliği, iskorbüt hastalığına yol açar.

D vitamini (D2: kalsiferol, C28 H43OH, D3: C27H43OH, D4: C28H45OH), kalsiyum metabolizmasında kritik bir rol oynar, kemiklerin büyümesini ve yapılaşmasını sağlar. Eksikliği raşitizme, fazlalığı da çeşitli hastalıklara neden olur.

E vitamini (tokoferol, C20H50O2), kan hücreleriyle sinir sistemi dokularında önem taşır. E vitamini eksikliğine pek rastlanmaz ve yararlı etkileri genellikle abartılmıştır.

K vitamini (K1: C31H46O2, K2: C41H56O2), karaciğerdeki belirli pıhtılaştırıcı faktörlerin üretimiyle ilgili eş faktörleri sağlar. Kimi pıhtılaşma bozukluklarını tedavide, özellikle prematüre bebeklerde görülen bu türden bozukluklara karşı kullanılır.

A vitamini hayvansal ve bitkisel dokulardan, B vitaminleri de yeşil sebzelerden alınır. B12 vitamini ise yalnızca hayvansal besinlerde (örneğin karaciğerde) bulunur. Ekşi meyveler C vitamini bakımından zengindir. D vitamini hayvansal dokularda bulunur. Balıkyağı bu bakımdan zengindir. E ve K vitaminlerine çok sayıda biyolojik maddede rastlanır.