Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi & MsXLabs.org
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Testis - Erbezi
Er bezi veya testis, erkek üreme organlarından penisin her iki yanında yer alan yapılardır.
Er bezlerinin testosteron hormonu salgılanması, spermlerin üretilmesi ve erkeklere özgü bazı fiziksel özelliklerin gelişmesi gibi görevleri vardır.
Skrotum içinde sağlı sollu yer alan iki er bezi, sperm kanallarının bir kısmı ve çok sayıda damar yapısı içeren bir yapıdır. Skrotumun sperm işlevlerini korumak açısından çok önemli bir özelliği vardır.Sperm hücreleri ısı değişikliklerinden olumsuz etkilenirler ve işlevlerini en iyi şekilde yerine getirebilmeleri için vücut ısısından yaklaşık 2 derece daha düşük bir ortamda bulunmaları gerekir. Torbanın vücut dışında bulunmasının nedeni budur.
Torbanın içindeki ısı vücut ısısından daha düşüktür ve soğukta büzüşerek ısı kaybını önler. Sıcakta ise aksine sperm hücrelerinin aşırı ısıya maruz kalmalarını önlemek için gevşer.Testisler yaklaşık aynı büyüklükte olmalarına karşın yapısal olarak sol testis sağdakine göre biraz daha aşağıda yer alır. Her testis içinde küçük ve oldukça kıvrımlı sperm kanalcıkları bulunur. Bu kanalcıklar beyindeki hipofiz bezinin salgıladığı FSH hormonunun verdiği emirle sperm hücreleri üretirler. Testisler yine hipofiz bezinden salgılanan ve LH adı verilen hormonun etkisiyle testosteron hormonu üretirler.
Erbezleri iki tanedir ve erbezi torbası içinde, vücudun dışında bulunur. Erbezlerinin üstünde yer alan kıvrık biçimli organlara "erbeziüstü" adı verilir. Atar ve toplardamarların bulunduğu kanala sperma kanalı denir. Erbezinin biri iç, diğeri dış olmak üzere iki salgılama görevi vardır. Dış salgılamada spermatozoitler üretilir. Spermatozoitler düz borucuklar aracılığıyla erbeziüstüne doğru giderler. İç salgılamayı, erkeklik hormonları üreten leydig bezleri yapar. İkincil cinsel özelliklerin ortaya çıkmasına yol açan erkeklik hormonlarından en önemlisi testosterondur. Erbezlerinin üzerinde iki kat zar bulunur. Bunlardan biri sıvı salgılar, diğeri de telli olup erbezine mavimsi beyaz bir renk verir. Erkek bebeklerde anne rahmindeyken erbezleri karın boşluğunda bulunur ve doğumdan az bir süre önce kasık kanalı yoluyla erbezi torbalarına iner.
