Yaşlanmak, Unutkanlık ya da Bunamak mı?
Unutkanlık, ciddi bir hastalığın erken belirtisi olabilir. Bellek dışında diğer zihinsel işlevlerin de bozulduğu bu hastalıklara demans adı verilir. Halk arasında bunama olarak bilinen bu durum doktorlardan yardım istenmesini gerektirir.
İleri yaşla birlikte unutkanlık ve diğer zihinsel yeteneklerin bozulmasını hep yaşlanmanın doğal sonucuymuş gibi görme eğilimi vardır. Ancak bunama bir hastalıktır ve yaşlanmanın doğal sonucu değildir. Yaşı 40 - 50 olan genç insanlarda da bunama görülebileceği gibi, çok ileri yaşlarda bütün zihinsel becerilerini korumuş birçok insan vardır. Örneğin 65 yaşının üzerindeki kişilerde kanser hastalığı bunamadan daha fazla görülüyor olmasına karşın, kimse kanserin yaşlanmanın normal bir sonucu olduğunu söyleyemez. Yani demans (bunama), bir hastalıktır ve hem teşhis hem tedavi arayışı için doktora başvurulması gerekir.
Niçin doktora gitmeli?
Bunamanın tedavisinin olmadığı inancı yaygındır. Ancak demansa yol açan değişik hastalıklar ve bunlardan bir kısmının kesin tedavisi vardır.
Vitamin ve hormon eksiklikleri, beyin tümörleri ya da beynin ortasındaki sıvının artması (hidrosefali) ya da depresyon gibi nedenlerin yol açtığı demanslar tedavi edilebilir. Diğer demans nedenlerinde de hastalığın ilerlemesine karşı önlemler almak ve hastalıkla birlikte görülen davranış ve duygularla ilgili sorunları tedavi etmek mümkündür.
Doğru teşhis, atılacak en önemli adımdır. Bunun için ilk şart konunun uzmanı bir hekime başvurmaktır. Demansın olup olmadığı ve varsa demans nedeninin saptanması ikinci adımdır.
Alzheimer hastalığı ne zaman ortaya çıkar?
Demansların yarıya yakınına Alzheimer hastalığı (alt - say - mer okunur) yol açmaktadır. Alzheimer hastalığı beyin hücrelerinin yıprandığı, kesin nedenleri bilinmeyen bir hastalıktır. Genelde ilerleyen bir unutkanlığın ön planda olduğu bunamayla seyreder.
Hastalığın ilerlemesi 5 ile 20 yıl sürebilir. Hastalığın en ileri evresinde Alzheimer hastasının 24 saat bakıma ihtiyacı olabilir. Beslenme, temizlik, tuvalet ihtiyacı ancak bir bakıcı tarafından sağlanabilir. Hastanın üzerindeki etkisi bu derecede büyük olan hastalığın, hastanın yakınları ve bakıcılarına da etkisi çok büyüktür. Alzheimer hastalığının yaşla önemli bir ilişkisi söz konusudur. 85 yaşının üstündeki nüfusun yaklaşık yarısı Alzheimer hastalığı riskiyle karşı karşıyadır. Yaşı ileri nüfus arttıkça, toplumda Alzheimer hastalığına yakalanan insan sayısı da yükselir. Türkiye’de yaklaşık 200 bin Alzheimer hastası olduğu tahmin edilir. ABD’de bu sayı 4 milyona ulaşır.
