Akne (Sivilce)

Akne, siyah veya beyaz noktalar, bir çok türden sivilceler ve bazen de kistler şeklinde kendini gösteren tıkanmış gözeneklere verilen isimdir.

Yüz bölgesi, boyun ve bazı durumlarda da göğüs, sırt, omuz ve kolların üst kısımlarında oluşabilir. Gençlerde sıkça görülür. Ancak bu sorun herhangi bir yaş grubuna özel değildir: 40'lı yaşlarda olan ergin kişilerde de akne problemi yaşanabilir. Hayati bir önemi olmamasına karşın bu sorunu yaşayanlar için çok can sıkıcı ve görüntü olarak kötüdür. Yoğun akne ciddi ve kalıcı cilt izlerine neden olabilir.

Irk ve etnik kökeni ne olursa olsun, 12 ile 17 yaş arası insanların %100'üne yakını akneden hafif ya da yoğun bir şekilde etkilenir. Bunların büyük çoğunluğu reçetesiz satılan ürünler kullanarak bu sorunlarıyla baş eder. Ancak bazıları için akne daha ciddi bir sorundur. Ergenliğini yaşamakta olan gençlerin yaklaşık %40'ı doktora baş vuracak derecede sorun yaşar.
Genel olarak akne 10-13 yaşlar arasında başlar ve 5-10 yıl kadar sürer. Yirmili yaşların başında kendi kendine geçer. Genelin dışındaysa akne probleminin 30'lu hatta 40'lı yaşlarda devam ettiği, hatta o yaşlarda ortaya çıktığı da olabilir.

Genç erkekleri ve genç kadınları aynı oranda etkilese de bazı farklılıklar vardır: erkeklerin yaşadığı akne problemi daha yoğun olabilir. Buna karşın bir uzmana baş vurma yüzdesi genç kadınlarda daha fazladır. Genç kadınların yaşadığı akne problemi aybaşı dönemlerinde yaşadıkları hormonal değişikliklere bağlı da olur. Bunun dışında kadınların yaşayabileceği bir diğer akne problemi de kozmetik ürünlerinden kaynaklanandır

Aşağıda sayılan durumlarda mutlaka dermatologla temasa geçilmelidir:

• Reçetesiz satılan ürünlerle bir sonuca varamadıysanız,
• Artık akne probleminiz hayattan aldığınız zevki etkiliyorsa,
• Akne lezyonlarının dışında akne izleriniz de varsa,
• Akne lezyonlarınız geniş ve ağrılıysa,
• Akne lekelerin oluşmasına sebep oluyorsa.

Bazı cilt ve saç bakım ürünleri ciltte sivilcelenmeye neden olabilir. Akne genellikle ürünün kullanılmasından birkaç gün sonra ortaya çıkar. Büyük kozmetik firmalarının çıkardığı çoğu kozmetik ürünün üzerinde "noncomedogenic" (sivilcelenmeye neden olmayacak) ibaresi bulunmasına rağmen, akne problemi olan kişilerin bu ürünleri dikkatle kullanması gerekir:

• Akne problemi olmuş veya olan kişiler ürünleri yalnızca kendileri kullanmalı, paylaşmamalıdır.
• Kullanılan ürün sivilcelenmeye neden olmayan ürünlerden seçilmelidir.
• Kozmetik ürünleri temizlenirken yumuşak temizleme ürünleri veya saf sabun ve su kullanılmalıdır.
• Kozmetik ürünü kullanıldıktan sonra sivilce oluştuysa ürünün kullanımına derhal son verilmelidir.
• Günümüzde birçok kişi "doğal", "bitkisel" veya "organik" olarak etiketlenmiş ürünlerin kullanımını tercih etmektedir. Akne problemi olan kişilerin bu ürünleri de dikkatle kullanması tavsiye edilir.
• Herhangi bir ürünün kullanımı sonrasında ciltte kuruluk, pullanma, kaşınma veya iltihaplanma oluşuyorsa, ürünün kullanımına son verilmelidir.

Kadınların mensturasyon (aybaşı) döngüleri ve hamilelikleri sırasında yaşadıkları hormonal değişimler akne problemlerinin yoğunluk ve görünümünü etkiler. Bu nedenle kadınlarda ve ergenliğini yaşayan genç kızlarda akne tedavisi olarak hormonların kullanılması şaşırtıcı değildir. Erkeklerdeyse "kadınlaştırıcı" etkileri nedeniyle akne tedavisi için hormon kullanılmamaktadır. Mensturasyon, hamilelik ve akne arasındaki ilişki östrojen ve projestin gibi kadın hormonlarının erkek hormonlarıyla olan dengelerinin değişmesindendir. Erkek hormonlarının yağ dokularına etkileri aknenin de nedenlerindendir. Hamilelik sırasında oluşan akne genellikle hamilelik dönemi sonunda geçer.

Akne tedavisinin amacı akne lezyonlarını yok etmek ve yenilerin oluşumunu önlemektir. Aknenin oluşumuna göre farklı tedavi yöntemleri vardır:

• Sebum üretiminin azaltılması
• Bir tür bakteri olan P.aknenin azaltılması
• Cilt hücrelerinin dökülmesinin normale döndürülmesi
• Farklı sebepleri tedavi etmek için bazen iki ya da daha çok akne ürünü kullanılabilir. Ancak bunu yaparken mutlaka dermatoloğa danışılmalıdır.