Donatello
15 yüzyılın en büyük heykelcisi olan Donatello Floransalı bir dokuma işçisinin oğluydu. Mer merden ve tunçtan heykellerinin yanı sıra ahşap oyma ve pişmiş toprak çalışmaları da bulunan sanatçı aynı zamanda kuyumculuk ressamlık ve mimarlık yaptı. İtalya daki kili selerde 500 yıl önce yapmış olduğu bezemeler bugün de eşsiz güzelliktedir. Donatello Michelangelo ve Raffaello gibi büyük sanatçı lar üzerinde de etkili oldu. Daha sonra kentin en ünlü heykelcilerinden biri olan Lorenzo Ghiberti nin atölyesine girdi ve birlikte Floransa daki Vaftizhane nin tunç kapı kabartmalarını yap tılar. Daha sonra eskiçağ sanatının kalıntıları nı incelemek üzere Roma ya gitti. Dönüşte Rönesans döneminin ilk büyük boyutlu çıplak heykeli olan Davud u Ulusal Müze yaptı. Son derece canlı ve uyumlu bir bütünlük gösteren bu yapıt Eski Yunan ve Roma sanatının etkilerini taşır. Roma Floransa Siena ve Padova daki kiliseleri bir çok mihrap heykel oyma ve kabartmalarla süsleyen Donatello nun en güzel yapıtların dan biri 1450 lerde yaptığı Padova daki San Antonio Kilisesi nin mihrabıdır. Mermer ve kireçtaşından yapılmış olan mihrap insan boyunda yedi tunç heykel ve İsa nın Mezara Konması nı canlandıran büyük bir kabart mayla süslenmiştir. Donatello nun öteki ünlü yapıtları arasında Floransa loncalarının kilise si Or San Michele için yaptığı Aziz Markos ve Aziz Giorgio Müzesi heykelleri vardır.

Donatello nun doğal el kol hareketleri ve gerçekçi yüz ifadeleri taşıyan heykelleri son derece canlı ve güvenli bir üslubun ürünleridir. Kabartmalarındaki hare ketli anlatımı ve derinlik duygusunu keskisini resim yaparmışçasına bir fırça gibi kullanmak la elde etti. Neşeli çocuk figürleri ve melekler bize sanatçının yaşama sevincini yansıtır. Sanat tarihinin en önemli sanatçılarından birisidir. Asıl adı Donato di Niccolo Betto Bardi olan Donatello nun Floransa da 1386 ya doğru doğduğu kabul edilir. Onun sanat alanındaki etkinlikleriyle ilgili ilk belgeler arasında Ghiberti nin atölyesine devam ettiğini ancak daha önce İtalyan heykelcilerinin pek çoğu gibi o da kuyumculuk alanına bu mesleği mimar Brunelleschi nin atölyesinde öğrendiği sanılır. Floransa Vaftizhanesi nin ikinci kapısı için açılan yarışmada Brunelleschi nin başarı kazanamaması üzerine Donatello onunla birlikte bir süre Roma da kaldı. Söz konusu yarışma çeyrek yüzyıl sürecek ve Santa Maria del Fiore Katedrali nin çevresinde sergilenecek olan hayranlık verici bir çalışmanın başlamasına yol açtı. Yarışmayı kazanan Ghiberti pek çok sanatçı tunç ustası ve dekoratörün birbirini izlediği büyük bir şantiye kurdu. Bu dönem boyunca ve mimar Michelozzo ile ortak çalışmaya başlayıncaya kadar Donatello nun etkinliği büyük ölçüde katedrale ve Orsanmichele ye yönelik çalışmalara bağlıydı.

1406 dan sonra sanatçı kendi hesabına katedralin Mandorle Kapısı için mermerden iki peygamber heykeli yaptı. Giysisinin dökümleri kalça üzerinde toplanmış ilk Davud ve pişmiş topraktan devasa Yeşu heykeli de katedral için ancak yapımına Donatello nun çalışma arkadaşlarından biri olan Bernardo Ciuffagni nin de katkıda bulunduğu bu sonuncu heykel kesin olarak ortadan kaybolmuştur. Aziz Yuhanna ise hayran olunacak yücelikte bir eserdir ve Michelangelo nun Musa sının habercisi gibidir. Bunların yanı sıra heykelci Orsanmichele için bir koruyucu azizler dizisi Floransalı loncalar hesabına gerçekleştirilen bu dizideki heykeller dıştaki nişlere yerleştirildi. Aziz Markos ve Aziz Giorgio heykelleri tam anlamıyla bağımsız heykele doğru atılmış kesin bir adım sayılabilir. İkinci heykelin oturtmalığı üstüne Donatello ilk alçak kabartması olan Aziz Georgius un Ejderhayı Öldürmesi ni yaptı. Varasi nin yassı kabartma Rilievo schiacciato olarak adlandırdığı bu kabartma türünde kompozisyon neredeyse hissedilmeyen bir derece derece hafifletme yöntemi sayesinde yontulmuş gibi değil de mermer üzerine çizilmiş gibi görünür. Aynı tarihlerde Brunelleschi henüz ünlü eserlerini gerçekleştirmemiştir. Donatello tunç kullanmaya başladığı Toulouselu Aziz Luigi adlı eseriyle birlikte o sıralarda gotik mimariye özgü olan niş sorununa kesin bir çözüm getirdi bundan böyle nişler Korinthos üslubundaki iki gömme ayak arasında kalan dev bir cephe üzerinde iki küçük İyon sütunu arasına sıkışmış küçük bir apside açılacaktı. Bir başka anıtsal heykel grubu da yaklaşık arasında katedralin çan kulesindeki nişler için yapılmış olan beş peygamber il Rosso takma adıyla bilinen Nanni di Bartolo Abraham ve İshak adlı çalışmasına katkıda grubun en önemli heykeli Zuccone olarak da adlandırılan Habakuk son derece anlatım yüklü bir kompozisyondur ve derin bir çilecilik ile mutlak bir tinselliğin sonucunu yansıtıyor gibidir. Davud Heykeli David Museo Nazionale del Bargello Florence Bargello Müzesi nde yer alan Davud heykeli Kutsal Kitap ta adı geçen genç kahramanın düşmanı Calut u yenmesinden sonraki halini canlandırır. Doğal boyutlardaki bu çıplak heykel Antikçağ dan beri ilk olarak yapılmış bir tam kabartmadır ve heykelcilik tarihinin önemli anıtlarından birini oluşturur. Donatello nun gençlik yıllarında katedral için mermerden yaptığı Davud ile yaratmış olduğu galip genç erkek tipi bu tunçtan heykelde en son biçimine ulaşmıştır heykel grubu defneden bir taç üstüne oturtulmuş böylece çok sayıda bakış açısı elde kahramanın üstünde yalnızca dizlik ve şapka silah olarak deve isabet ettirdiği taşı ve devin kafasını uçurduğu kılıcı tutmaktadır. Contrapposto bir duruştaki beden zarif coşkulu ve rahatlamış bir halde ve duruşrnr her an değiştirecekmiş gibi sol bacağıyla yenilgiye uğrattığı devin kafasını devin kafasında iri bir çift kanatla süslü başlık kanatlardan biri kahramanın sağ bacağına değer durumdadır. Genç bedenden fışkıran şehveti parlak görünüşlü teni ile incelikle titizlikle işlenmiş dizlikleri ve defne yapraklı başlığı arasındaki karşıtlık vurgular.