LEIBNIZ
(1 Temmuz 1646 – 14 Kasım 1716)
Yalnız bir filozof değil aynı zamanda da matematikçi, doğa bilgini, tarihçi, filolog, hukukçu ve teolog da olan Leibniz, yöntem anlayışında, 17 YY. felsefesi içinde Descartes okulunun yolunda yürüyen bir düşünürdür. Leibniz felsefeye ünlü "Monad"kavramını getiren filozoftur. Leibniz ’e göre Monad kavramı ilkin ruhumuzun derinliklerinde saklıdırlar sanki uykudadırlar, zamanla uyandırılıp yalnız yukarıya çıkarılırlar. Ruhumuzun derinliklerinde yalnız kavramlar, düşünceler değil birtakım ilkeler ile doğrular da saklıdır. Ruh yalın bir tözdür. Dolayısıyla ruh ölümsüzdür. 17 YY. felsefesinin başlıca sorunlarından biri olan töz sorunu Leibniz felsefesinin de başlıca sorunlarından biridir. Onun felsefesinde tözler tam bir bağımsızlığa eriştikten sonra etkin olacaklardır. Tözler, etkin kuvvetlerdir. Buradaki kuvvet maddi olmayan bir kuvvettir. Tözler kuvvettir ama maddi olmayan varlıklardır. Ve sonsuz sayıda tözlerin her biri artık bölünemez olan bir birliktir. Onun için Leibniz tözü Monad (Monade) diye adlandırılır. (Grekçe Monas; bir olan, birlik anlamına gelir) Maddi değil de, ruhlu olan bu “birlikte” Monad 'lar arasında bir bağlantı vardır. Bu bağlantı Leibniz’ e göre, Monadın özünde saklıdır. Her Monad kendine göre evrenin bütününü kendisinde taşır; bir Monad evrenin bir aynasıdır, bundan dolayı birey ile bütün arasında bir bağlantı kurulur. Her Monadın özünde öteki Monad' ların her biri temsil edilmektedir; her Monad ta bütün öteki Monad' ların çokluğu kapsanmıştır; bu yüzden Monad, özü bakımındın, çokluk içinde birliktir. Çokluğun birlik haline gelmesini sağlayan tasarımlardır.Tasarımda her biri kendi içine kapalı olan ayrı ayrı Monad ların ortaklaşa bir temel özelliğidir. Monad' lar tasarımlayan kuvvetlerdir ve tasarımlarının konusu da evrendir. Leibniz Monad öğretisiyle ruhun ölümsüzlüğünü savunmuş olan spiritüel bir filozoftur. 20 YY. da onun Monad teorisini ünlü fizikçi, bilim adamı ve neognostik olan Jean E. Charon’un Eon teorisi ( Eon-Jean E. Charon RM Yayınları) ile yeniden gündeme getirecektir ve Eon’ların bölünmez bütünlüğü teorisi akıllara bunu ilk kez söyleyen ünlü filozofu getirecektir.Leibniz bir anlamda da günümüz holistik anlayışının, kuantum teorilerinin felsefi ve spiritüel yorumlarında anlatmak istenen evrensel birlik ve teklik ilkesinin, batı felsefe tarihi içindeki ilk temellendiricisi, ilk fark edenidir de diyebiliriz
*