Torul - Gümüşhane

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Şehir nüfusu: 4,655
İlçe nüfusu: 17,149
Yüzölçümü: 1049 km²
Rakım: 950 - 1000 metre
Coğrafi Bölge: Doğu Karadeniz
İl: Gümüşhane
Plaka: 29
Kaymakam: Şafak Gürçam
Belediye başkanı:Selami Bostan
Belediye web sitesi: Torul Belediyesi
Kaymakamlık web sitesi: Torul web sitesi

Torul, Karadeniz Bölgesi'nin Doğu Karadeniz Bölümü'nde, Gümüşhane iline bağlı ilçe ve ilçe merkezi.

Tarihçe
Eski Yunan eserlerinde, Torul'un M.Ö. kurulmuş bir yerleşim yeri olduğundan bahsedilmektedir. 4. Haçlı Seferi sırasında Trabzon'u ele geçiren Cenevizliler, Torul'u da alarak ilçenin birçok yerinde kaleler ve haberleşmede kullanılan ateş kaleleri inşa etmişlerdir.
Torul adı Tör, yani "kutsal makam" veya "Tuğrul Bey" isminden geldiği sanılmaktadır. Yoğun olarak Türk Kayı ve Çepni Boylarından gelen Türk nüfusa sahip bir ilçedir.(sallamayın ** ne kayısı ne çepnisi ardassa mübadeleye kadar rumdu daha sonra rumlar gidince türkler geldi yada müslüman rumlar.) Çepniler Anadolu'ya, Kürtün ve Torul civarlarından dağılmıştır. Selçuklu Sultanı'nın kuzeydoğu seferi sırasında, otağını Torul'da kurmasına izafeten, daha önce Ardasa diye anılan ilçeye Torul denmeye başlanmıştır.
Türkmenler Torul'a 1040'lardan itibaren Akkoyunlular ve Safaviler döneminde yerleşmeye başlamışlardır. Torul 1461'de Fatih Sultan Mehmet'in Trabzon İmparatorluğu'na son vermesinden 1828'e kadar Sancak Beyliği olarak kalmıştır. Yeniçeri ve Bektaşi ocaklarının kapatılmasıyla birlikte, Bektaş-i Güvenç Abdal'ın ocağı kapatılmış ve yoğun Bektaşi nüfusun yaşadığı Torul'un sancak beyliği kaldırılmıştır.
1828'den Cumhuriyete kadar Trabzon vilayetinin Gümüşhane sancağına bağlı bir kasaba, Cumhuriyetin kuruluşuyla birlikte Gümüşhane'ye bağlı bir İlçe olmuştur.
İlçe nüfusu, 1877-1878 Osmanlı-Rus harbinde (93 Harbi) bir miktar göç vermiştir.
I. Dünya Savaşı sırasında (Ağustos 1916) Rus ordusu yöreyi ele geçirmiş, 1917 Sovyet Devrimi'nden sonra Rusların geri çekilmesiyle onların yerini Rumlar almıştır. Torul, 14 Şubat 1918'de düşman işgalinden kurtarılmıştır.
İlçe nüfusu içerisinde Kayı ve Çepni nüfusu yoğundur.Ancak diğer Oğuz Türk boyları da Gümüşhane'de yaşamaktadır.

Coğrafya
KonumuHarşit Çayı kenarında Trabzon-İran transit yolu üzerinde kurulmuş, dağlık bir araziye sahip bir ilçedir. Doğuda, Gümüşhane Merkez; kuzeyde, Trabzon ili, Maçka ilçesiyle, batıda Kürtün ve Giresun Alucra ilçesi ve güneyde Şiran ilçesi ile çevrilidir. Doğu Karadeniz Türkmen Çepnileri, Horasan üzerinden gelirken burada konaklamışlerdır. İlçenin yüz ölçümü 969 km² olup, ilçe merkezinin yüksekliği 950 metredir.Bitki örtüsüArazi orman toprağı karakterindedir. Yağış orman bitkilerinin yetişmesine elverişlidir. Bu nedenle İlçenin bitki örtüsünü ormanlar teşkil eder.AkarsularıNivene, Çitderesi ve Köstere dereleri ile beslenen Tirebolu'dan denize dökülen Harşit Çayı İlçenin önemli akarsuyudur.

İklimi
Doğu Karadeniz iklimi zonu içinde bulunan Kuzey Karadeniz dağlarının iç kısmından itibaren az yağışlı kışları ise sert ve yazları ılık bir iklim manzarası arz etmektedir.

Kültür
İlçenin gelenek ve görenekleri hakkında bilgi yoktur.
Günlük konuşma dili kendine özgü olsa da diğer illerle kısmen etkileşimleri vardır. (Erzurum, Bayburt, Trabzon)

Nüfus

Toplam nüfus: 15.416
İlçe merkez nüfusu: 4.592
Toplam köy nüfusu: 10.824
km² düşen kişi sayısı: 18 kişi
Buna göre ilçe nüfusunun %29,8’i ilçe merkezinde % 70,2’si köylerde oturmaktadır.
Nüfus Yoğunluğu Olarak Türkiye Ortalamasının Altındadır.
Klasik bir Türk yerleşimidir.

Yaşayan Nüfus 15.416 Olup, bunun 8.013’ü kadın, 7.403’ü ise erkektir. Arazi şartları ve iş sahalarının olmayışı gibi nedenler, nüfusun; Trabzon, Ankara, Bursa, İzmit, Düzce ve İçel gibi illere göç etmesine sebep olmuş ve torul’da yaşayan nüfusun yaklaşık beş katı nüfus göç etmiştir.

MsXLabs Üye Girişi