Coğrafi Yapı

Kurtalan ilçesi; Ülkemizin Güneydogu Anadolu bölgesinde, Siirt ilinin batisinda yeralmaktadir. Dogusunda Siirt ili, batisinda Besiri ilçesi, Kuzeydogusunda Baykan ilçesi, Kuzeybatisinda Kozluk ilçesi, Güneydogusunda Eruh ilçesi, Güneybatisinda Hasankeyf ilçesi bulunmaktadir. Ilçenin dogusunda Basur çayi, batisinda Garzan çayi ve güneyinde Botan çayi dogal olarak idari sinirlarini belirlemektedir. Toplam yüzölçümü (669.250.000.)dir.


Ilçenin jeolojik yapisi eski olup yer katmanlari farklilik göstermektedir. Güneydogu toroslarin alt-dogu kolu ilçe hudutlari içinden geçer ve Beykent daglari olarak adlandirilmaktadir. Ayrica Garzan yöresinde asinmis dag kütleleri arasinda ve çevresinde yayvan tepeler, düzlükler ve ovaciklar meydana gelmistir.

Ilçenin, çevre yerlesim birimleri ile baglantisi, bati ve güney akarsularla çevrili bulundugundan, Basur çayi üzerinde Basur köprüsü, Garzan çayi üzeride Ikiköprü ve Basur çayi ile Aydinlar ilçesi topraklarindan çikan Kezer çayinin birlesmesinden olusan Resan çayi üzerinde Nasrettin Hoca köprüsü ( sağda) ile saglanmaktadir. Sözü edilen akarsularin kis ve ilkbahar mevsimlerinde su miktari çogalarak geçit vermedigi, ancak yaz mevsiminde geçise müsait yerlerinin bulundugu gözlemlenmektedir. Kasüstü ve Çeltikbasi köylerinde akarsular üzerinde mevcut kayiklarla ulasim saglanmaktadir.

Iklim, yazin sicak ve kurak, kisin ilik, kismen yagislidir. Bitki örtüsü olarak, Beykent daglarinin belirli yörelerinde yöresel ormanlar mevcut olup, diger bölgeler kismen çaliliklarla örtülüdür. Basur çayinin ilçemiz sinirlari içerisindeki uzunlugu 60 km, Garzan çayinin uzunlugu ise 100 km'dir. Resan çayi ile Garzan çayi Çattepe köyü yakininda birlesmektedir.

Ekinli köyünde DSI tarafindan Yayikli köyünde ise Köy Hizmetleri Il müdürlügünce yaptirilan birer sulama baraji ve göleti bulunmaktadir. Akarsularin kenarlarinda kismen derin yarlar ve küçük çapta sazliklar bulunmaktadir. Kaynak sulari yer yer bulunmakta isede ihtiyaca cevap vermemektedir. Akçali köyü, Yeniköprü mintikasinda ve Beykent dagi eteginde, Erduragi ile Konokpinar köyleri sinirlari içerisinde ? Sikeftemilan ? magaralari bulunmaktadir.