Saksonya (Saksonya Hakkında)

Saksonya (Freistaat Sachsen Swobodny stat Sakska)
MsXLabs.org & Temel Britannica

Ülke: Almanya

Başşehir: Dresden

En Büyük şehri: Leipzig

Başkan: Stanislaw Tillich (Hıristiyan Demokrat Birliği)

Yüzölçümü: 18.415,66 km²

Nüfus: (30 Eylül 2007)
Toplam: 4.266.000

Yoğunluk: 229/km²

Saat dilimi: UTC +1

İnternet alan adı: sachsen.de

Saksonya (Almanca: Sachsen; Yukarı Sorpça: Swobodny stat Sakska, Aşağı Sorpça: Zwězkowy kraj Sakska), Almanya'nın doğusunda yer alan eyâletidir. Çek Cumhuriyeti sınırına yakındır. Kuzeyde Brandenburg ve Berlin, güneyde Bavyera ile komşudur. Başkenti Dresden'dir. Genel olarak yöreye özgü şive olan Sächsisch konuşulur.

Yönetim

Saksonya Bayrağı ve Amblemi

Saksonya üç bölgeye bölünür:

Direktionsbezirke — Chemnitz (bölgesi),
Dresden (bölgesi),
Leipzig (bölgesi) — 10 ilçeye ayrılır.

Başlıca Kentleri

Dresden
Leipzig
Chemnitz
Zwickau
Görlitz
Plauen

Saksonya, adını İS 200–700 yılları arasında Holstein'ı ve Elbe Irmağı'nın aşağı çığırının batısında kalan yöreyi ele geçiren Saksonlar'dan alan ve tarih boyunca sınırları zaman zaman değişikliklere uğrayan bir bölgedir. Günümüzde Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin Cotthus, Dresden, Halle, Karl-Marx-Stadt (eskiden Chemnita) ve Saksonya yönetim birimlerini kapsar.
Bir Germen kabilesi olan Saksonlar yerleştikleri bu topraklardan batıya doğru genişleyerek 5. yüzyılda Britanya'yı ele geçirdiler. 8. yüzyılın sonlarında Frank Kralı Şarlman'ın egemenliğine giren Saksonlar Hıristiyanlık'ı kabul ettiler. 843'te Alman Krallığı'na katılan Saksonya 10. yüzyılın başlarında Liudolfing hanedanının yönetiminde bir düklüğe dönüştü. 919'da Saksonya Dükü Heinrich Alman kralı seçildi. Alman ordusunu güçlendiren, kentlerin gelişmesini destekleyen ve Alman sınırlarını putperest saldırılarına karşı koruyan I. Heinrich, Slav topraklarını denetimi altına alarak Kuzey ve Doğu Sakson sınır kontluklarını oluşturdu. Saksonya Düklüğü 961'de Billung ailesine geçti. Düklüğü güçlendiren Billunglar Saksonya'yı Hıristiyanlık'ın önemli bir yayılma merkezi durumuna getirdiler. Elbe Irmağı'nın doğu kıyısını Slavlar' dan aldılar. Billunglar 1106'ya kadar düklüğü yönettiler. Magnus Billung İmparator V. Hein-rich'e karşı başkaldırıp yenilince Saksonya Düklüğü'nün yönetimi Supplinburg Kontu Lothar'a verildi. 1125'te Alman kralı, 1133'te de Kutsal Roma-Germen imparatoru olan Lothar ölünce Saksonya Düklüğü damadı Bavyera Dükü II. Heinrich'e miras kaldı. Ama, Alman kralı seçilen III. Konrad aynı kişinin iki ayrı düklükte egemen olamayacağını öne sürerek Saksonya Düklüğü'nü ona vermek istemedi. Heinrich kralın bu tutumuna karşı çıkınca önce Saksonya, ardından Bavyera düklüğü elinden alındı. Bunun üzerine iki düklükte de iç savaş başladı. Bavyera'yı terk etmek zorunda kalan II. Heinrich Saksonya'ya egemen olmayı başardı. Yerine 1142'de oğlu III. Heinrich geçti. Kutsal Roma-Germen İmparatoru I. Friedrich ile uzun süre iyi ilişkiler içinde yaşayan III. Heinrich gücünü artırdı. Ama 1150'de bir grup Sakson prensi birleşerek III. Heinrich'e karşı çıktı. Anlaşmazlık İmparator I. Friedrich'in müdahalesiyle çözümlendiyse de, daha sonra prensler III. Heinrich'i barışı bozmakla suçladılar. Bunun üzerine I. Friedrich 1180'de III. Heinrich'in elindeki toprakları aldı, Saksonya Düklüğü'nü parçaladı. Bunun sonucunda Saksonya adı, birbirinden uzak iki küçük toprak parçası için kullanılmaya başlandı: Holstein'in güneydoğusundaki Saksonya-Lauenburg ve Orta Elbe kıyısındaki Saksonya-Wittenberg. Böylece Saksonya'da iki ayrı hanedan ortaya çıktı. Lauenburg hanedanı varlığını 1689'a kadar koruyabildi.
1422'de Wittenberg hanedanından kimse kalmayınca Saksonya dükü ve elektörü unvanı Wettin hanedanından Meissen Kontu I. Friedrich'e geçti. Bundan sonra bugünkü Leipzig'in çevresindeki bölge ile Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin en güneydeki kesimlerinin büyük bölümünü kapsayan Wettin topraklarına Saksonya dendi. Wettin hanedanı üyeleri arasında anlaşmazlık çıkınca 1485'te bu topraklar kalıcı olarak ikiye bölündü. Doğudaki topraklara Albrecht Saksonyası, batıdakilere de Ernst Saksonyası adı verildi.
Napolyon Bonapart 1806'da ele geçirdiği Saksonya'yı bir krallık haline getirdi. Saksonya Krallığı Napolyon devrilinceye kadar onun en yakın yandaşı oldu. Napolyon'dan sonra Saksonya toprakları galip devletlerce toplanan Viyana Kongresi'nde (1814–15) önemli ölçüde daraltılarak büyük bölümü Prusya'ya bağlı Saksonya ili durumuna getirildi. Krallığın geri kalan bölümü 1815'te Alman Konfederasyonuna katıldı, 1871'de ise yeni Alman İmparatorluğu içinde yer aldı. Almanya I. Dünya Savaşı'nda yenilince krallık kaldırıldı ve Saksonya 1933'e kadar Alman Cumhuriyeti'ne bağlı özerk bir eyalet oldu. Hitler döneminde Saksonya bir eyalet olarak varlığını sürdürdü. Almanya'nın ikiye bölünmesiyle Alman Demokratik Cumhuriyeti sınırları içinde kalan Saksonya'nın eyalet statüsü 1952'de kaldırıldı.

MsXLabs Üye Girişi