Keles - Bursa
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bilgiler
- İlçe nüfusu: 14.327
- Şehir nüfusu: 3.570
- Köy ve belde nüfusu: 10.757
- Yüzölçümü: 640 km²
- Rakım: 1050 metre
- Koordinatlar °′, °′
Genel bilgiler
- Ülke: Türkiye
- İl: Bursa
- Posta kodu: 16740
- Alan kodu: 0224
- Plaka: 16
Keles, Bursa ilinin, şehir merkezine 61 km uzaklıktaki bir ilçesidir. Doğu ve kuzeydoğuda İnegöl ilçesi, güneydoğuda Kütahya'nın Domaniç ve Tavşanlı ilçeleri, kuzeyde merkez ilçe, batıda Orhaneli ilçesi ile çevrilidir. İlçenin yüzölçümü 640 kilometrekare, rakımı 1.050 metre civarındadır.
Keles Deresi vadisinde kurulmuştur. Keles Deresi, Uludağ-Eğriöz Dağları arasındaki platoyu yaran Kocasu Çayı’nın bir koludur. Batıdan Hüseyin Alanı Geçidi ile Bursa'ya, doğudan Tepel Geçidi ile İnegöl'e bağlanır.
Nüfus ve ekonomi
1 belediye ve 36 köyden oluşur. Nüfusu yaklaşık 15 bin’dir. İlçe halkının büyük bölümü geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlamaktadır. Tarım ürünleri içersinde en önemli gelir kaynağını çilek, kiraz, vişne, tütün, nohut, anason gibi ürünler oluşturmaktadır. Verimli tarım ancak Nilüfer Çayı vadisi ve Kocasu ırmağı vadisinde yapılmaktadır.
İlçede sanayi kuruluşu yoktur. Son yıllarda süt işleme tesisleri merkez ve köylerde kurulmaya başlanmıştır. İlçede Keles Linyitleri Başmühendisliği'ne ait linyit kömürü ocağı bulunmaktadır. Verimsiz olan bu işletme sürekli zarar etmektedir. Bölgenin doğal yapısına telafisi mümkün olmayan zararlar vermiştir.
Sanayii gelişmediği için ilçe Bursa ve civar illere göç vermektedir. Halk tarım ve hayvancılık gelirlerinin yanında Bursa ve diğer illere mevsimlik işçilik için çalışmaya gitmektedirler.
Haydar ve Belenören (Hereke, Heracles) köyü yakınlarında doğal sıcak su kaynakları bulunur ancak turizme yönelik tesisler yapılmamıştır. Harmancık, trekking, kamp ve avcılık için uygun bir bölgedir.
Nüfus
İlçenin nüfusu 2008 genel nüfus sayımına göre 15.468'dir. Bunun 3.585'i ilçe merkezinde, 11.883'ü ise kasaba ve köylerde yaşamaktadır.
İlçe bağlısı olarak merkez hariç olmak üzere ilçe merkezine bağlı; 0 belde, 35 köy ve 7 mahalleden oluşmaktadır.
Tarih
1953 yılına değin Orhaneli'ne bağlı nahiye olan Keles bölgesinde Bitinya, Roma, Bizans kalıntıları bulunur. Roma döneminde önemli yerleşim birimlerinden biri olmuştur. M.S. 548’de yaygın bir vebadan sonra yöre önemini yitirmiş ve kent terkedilmiştir ancak Uludağ’ın keşişler tarafından önem kazanması ile Keles’e canlılık gelmiştir. Osmanlı Beyliği’nin kurulduğu 12. yy’da göçmen yörük boyları bölgeye gelip yerleşmiştir. Moğol istilasından kaçarak Anadolu’ya göçen Türk boyları Selçuklu İmparatorluğu idaresinde uç beyliği olarak Karacadağ yöresine yerleşmişler, beylik genişleyince Keles ve civarındaki yaylalar yazlık olarak kullanılmıştır. Keles’e 4 km. mesafedeki Kocayayla’da o dönemde Sultan otağ çadırı kurulduğu bilinmektedir. Kocayayla’da yapılan Sultan Camii’nin ve ilçe merkezinde bulunan tarihi kilise zamanla tahrip edilmiş ve şu anda bu kalıntıntılara rastlamak mümkün deiğildir. Yıldırım Bayezid’in kardeşi Yakup Çelebi tarafından yaptırılan külliyeden geriye sadece hamam kalmıştır ve ilçedeki en önemli tarihi eserdir.
Ahmet Vefik Paşa’nın valiliği döneminde yörük göçmenler Keles’e yerleştirilmiştir. Yunan işgali sırasında ilçe büyük zarar görmemiş, Kelesli milisler Kurtuluş Savaşı’nda büyük yararlılık göstermiştir.
Keles uzunca bir süre Cebel (Dağ) ya da Cebel-i Cedîd (Yeni dağ) nahiyesi olarak anılmıştır, 1868-1882 arasında bir süre Bursa merkez kazaya bağlı nahiye yapılmış, sonra yeniden Adranos/Orhaneli kazasına bağlanmıştır, 1953’de ilçe olmuştur.
Keles ismi Orta Asya kökenli bir isimdir. Özbekistan’da Taşkent’e bağlı bir yerleşim biriminin adının Keles olduğu öğrenildikten sonra bu yer, kardeş şehir ilan edilmiştir. İzmir'in Kiraz ilçesinin de adı Keles'tir. Kasabanın adı muhtemelen Eski Yunan kolonilerindeki Kleos, Kilos adından gelmedir.
