1. Akarsuları döküldükleri denizlere göre sırala Marmara Denizi'ne dökülenler ; - Anadolu yakasından dökülenler
- Yalak Deresi
- Kocasu Deresi
- Gönen Çayı
- Biga Çayı
- Mermer Deresi
- Uludere
- Koca Çayı
Ege Denizi'ne dökülenler ; - Trakya yakasından dökülenler;
- Meriç Nehri
- Tunca ( Meriçle birleşerek)
- Ergene Nehri ( Meriçle birleşerek)
- Kavak Suyu
- Koca Deresi
- Anadolu yakasından dökülenler;
- Küçük Menderes Çayı
- Tuzla Çayı
- Havran Çayı
- Bakırçay
- (Güzelhisar Barajı)
- Gediz Nehri (Gediz Çayı)
- Büyük Çayı
- Küçük Menderes Nehri
- Büyük Menderes Nehri
- Koca Çayı
Akdeniz'e dökülenler ; - Acısu
- Aksu
- Asi
- Ceyhan
- Dalaman Çayı
- Göksu
- Manavgat Nehri
- Seyhan
Karadeniz'e dökülenler ; - Çoruh
- Harşit
- Melet
- Bolaman Irmağı
- Elekçi Deresi
- Cevizdere
- Lahna Deresi
- Tabakhane Deresi
- Curi Irmağı
- Akçay
- Devrekâni Çayı
- Riva Deresi
- Pabuçdere
- Rezve Deresi
- Sakarya
- Yeşilırmak
- Kızılırmak
- Filyos
- Bartın Çayı
- Yağlıdere
- Gerevela deresi
- Terme Çayı
2. Yurdumuzun sınırları dışında denize dökülen suları belirle Basra Körfezi'ne dökülenler; Hazar Denizi'ne dökülenler; Toplum yaşamımızda akarsuların folklorumuza etkisi nedir?
Akarsular doğdukları yerlerden, döküldükleri yerlere kadar olan yollarında izledikleri arazi şartlarına ve beslendikleri kollarının büyüklükleri ile ulaştıkları hacimlerine göre yöre halkını da etkilemektedir. Kimi yerlerde hayvancılık, tarım, sulama, balıkçılık, barajlar ve göller oluşturma gibi ekonomik katkılar sağlarken, kimi yerlerde de hayatı; ulaşım zorluğu, seller, geçit vermezlik, araziyi bölmesi, toprak kaymalarına ve erozyona sebep olması gibi olumsuz etkiler göstermektedir.
Akarsu yollarında bulunan yerleşim yerlerinde halk akarsuların olumlu ve olumsuz etkilerine göre hayat tarzlarını belirlemektedirler. Karadeniz’de bulunan akarsuların sarp dağlardan akarken geçit vermemesi, Meriç nehrinin sık sık Edirne bölgesinde sellere neden olması, Kızılırmak, Yeşilırmak, Fırat, Dicle gibi büyük kapasiteli nehirlerde sürekli can kayıplarının yaşanması halk arasında ağıtla dolu türkülere konu olmuştur. Ayrıca; adlarına her ne kadar ağıtlar yakılsa da sağladıkları faydalardan dolayı akarsularımızın sağladığı verimli topraklarda yöre insanını zenginleştirerek yaşam tarzlarını değiştirmektedir.
Bölge ülkeleri için akarsuların önemi.
Türkiye komşu ülkelerine göre toprakları üzerinde bir çok su kaynağı barındıran bir ülkedir. Ekonomimiz ve teknolojimiz güçlendikçe yıllardı denizlere boşa akan su kaynaklarının verimli olarak kullanımına başlanmıştır.
Ancak, yurdumuzda doğup, sınırlarımızı aşan akarsularımız Kuzeydoğu Anadolu'da, Kuzeybatıda Trakya’da ve Güneydoğu Anadolu’da sınır bölgelerinde bulunmaktadır. Bu akarsular; Kuzeydoğu Anadolu’da Çoruh, Aras nehirleri, Bulgaristan sınırını oluşturan Meriç Nehri ve yan dereleri Güney doğu Anadolu'da Fırat-Dicle nehirleri ve Asi Nehri'dir. Bunlardan; Asi (Lübnan) ve Meriç (Bulgaristan) yurt dışında doğarak ülkemizden , Dicle (Irak) ve Fırat (Suriye) ise ülkemizde doğarak sınırlarımız dışında denize dökülmektedir.
Sözü edilen akarsuların kapasiteleri, besledikleri tarım arazileri ve ekonomiye katkıları toplam su kaynaklarımızın %38'ini oluştururlar. Bu itibarla büyük bir önem taşırlar.
Meriç nehri Bulgaristan’dan doğarak, Yunanistan sınırından ülkemize girmekte ve Yunanistan-Türkiye sınırını oluşturmaktadır. Nehir yatağı sınır bölgesini temsil ettiğinden her iki ülke içinde önemlidir.
Fırat, Dicle, Çoruh ve Aras nehirleri ülkemizde doğarak, sınırlarımız dışına aktıklarından, diğer ülke halkları içinde gerek ekonomik, gerekse toplumsal bakımdan büyük önem arz etmektedir. Bu nehirlerin havzalarında kurulu tesisler ve tarım arazileri tamamen ülkemizden gelecek su miktarına bağımlıdırlar. Bu nehirlerin üzerine yapılacak tüm barajlar, göletler, sulama kanalları nehirlerin su miktarını azaltacağından, beslediği diğer ülkelerle aramızda sorunlara neden olabileceklerdir.
Asi nehri ise, Lübnan’da doğarak, Suriye’yi geçmekte ve ülkemizden denize dökülmektedir. Bu nehir içinde, ülkemizdeki havzasının ekonomik ve toplumsal gereksinimleri tamamen dışarıdan gelecek su miktarına bağlıdır.