Antarktika'da 'Kaçak Tohum' Tehdidi
Bilim insanları, Antarktika’ya diğer kıtalardan çok fazla bitki tohumu getirildiğini ve bu durumun buzul kıtanın ekosistemini ciddi ölçüde bozabileceği uyarısında bulundu.
Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, bilim insanlarının ve turistlerin ayakkabı ve giysileri vasıtasıyla Antarktika’ya ulaşan tohum ve bitki materyali, küresel ısınma nedeniyle eriyen buzlara karışıyor.
Güney Afrika’nın Stellenbosch Üniversitesi’nden Steven Chown ve meslektaşları tarafından yazılan raporda, Antarktika’daki insan faaliyetlerinin önemli derecede arttığı ve kıtadaki ekosistemin bozulabileceği uyarısı yapıldı. Raporda, 2007-2008 yaz döneminde, Antarktika’ya yaklaşık 33 bin turist ve yedi bin bilim insanı geldiğine dikkat çekilerek, bilinçsiz olarak kıtanın ekosistemine yabancı bitkilere ait materyal taşındığı ifade edildi.
Kaçak Tohum Şoku
Chown ve ekibi, söz konusu sorunun ciddiyetini saptayabilmek için, 5,700 turist, bilim insanı ve bu kişilerin seyahat ettiği gemiler ile gemilerin mürettebatına bazı sorular sordu. Ayrıca, Antarktika’ya seyahet eden kişilerin giysileri, valizleri, çantaları ve diğer seyahat eşyaları incelendi. Sonuç olarak, 850 valiz ve çantada, 2.686 ‘kaçak’ bitki bulundu.
Chow ve ekibi, her ziyaretçinin ortalama 9,5 tohum taşıdığı hesabından yola çıkarak, 2007-2008 döneminde Antarktika’ya 70 bin kaçak tohum getirildiğini düşünüyor. Araştırmacıların beraberinde getirdikleri kaçak tohum miktarı ise turistlerin yaklaşık iki katı.
Kaçak tohumların neredeyse yarısının Antarktika veya Alpler gibi çok soğuk iklimlerden geldiğini belirten araştırmacılar, bu bitkilerin zor şartlarda hayatta kalma olasılığının yüksek olduğunu ifade etti. Chown, “Birçok insan Antarktika’yı sadece buzlarla kaplı bir kıta olarak görüyor ve ekosisteminde bir değişim yaşanmayacağını zannediyor. Ancak bu doğru değil” dedi.
“Penguenleri Bile Yerler”
İngiltere Antarktika Araştırmaları Kurumu’ndan Peter Convey, kaçak tohumların, Antarktika’nın milyonlarca yıldır korunan doğasına büyük bir tehdit oluşturduğunu söyledi. Convey, ABD’den gelen domuzotu ile Japonya ve Çin’den gelen japonsarmaşığının, buzul kıtada salgın gibi yayılabileceği uyarısını yaptı.
Convey, Antarktika’ya seyahat eden kişilerin, beraberlerinde ne getirdikleri konusunda dikkatli olmaları gerektiğini ifade ederek, “Eğer kemirgenler bir kez Antarktika’ya ayak basarsa, burada yaşayan dev kuş kolonileri için çok büyük bir tehdit oluşturabilirler... Fareler penguenlerle beslenmeye eğilimli değil, ancak aç kaldıkları anda bunu düşüneceklerdir” dedi.
Antarktika Kıyılarını Kapladı
Antarktika’nın kıyılarında yaşanan yosun patlaması, uydulardan rahatlıkla tesbit edilebilecek kadar geniş bir alana ve yoğunluğa ulaştı.
Bilim insanlarını şaşkına çeviren fotoğraf, 4 Mart günü Avustralya Antarktik Kurumu tarafından yayımlandı.
Antarktika’nın doğu kıyılarını işgal eden dev yosun kütlesinin, Şubat ayının ortasında belirdiği ifade edildi. Antarktik İklim ve Ekosistem İşbirliği Araştırma Merkezi’nden (ACE) Jan Lieser, “Antarktika’nın güneyinde oluşan yosunların, Güney Buz Denizi’nde oluşan normal bir durum olduğunu biliyoruz... Ancak son 15 günde daha önce hiç tanık olmadığım miktarda yosun ortaya çıktı” dedi.
Yosun kütlesi Antarktika kıyılarının doğusundan batısına 200 km ve kuzeyinden güneyine 100 km alan kaplıyor. Yosunların yayıldığı alanı gösteren fotoğraf, NASA’nın Dünya’nın yörüngesinde bulunan Terra uydusu tarafından çekildi. Terra, Dünya’nuın tüm yörüngesini her iki günde bir baştan aşağı tarıyor.
Demir ve Güneş Işığı
Bilim insanları, yosun patlamasının, güneş ışığı ve besinlerin verimli şartlar oluşturmasıyla ortaya çıktığını belirtti. ACE araştırmacıları, Güney Buz Denizi’nde demirin bol olduğunu ve güneş ışığının da yeterli olması halinde yosunların hızla yayıldığını ifade etti.
Antarktika kıyılarında yüzlerce kilometre kaplayacak kadar yayılan yosunun phaeocystis olduğu düşünülüyor. Tek hücreli bu yosun, kutup bölgelerinde bulunuyor. Yosunlar, karada da etkili olabiliyor ve bazen buz örtüsünü kırmızı, yeşil ve turuncuya bürüyecek kadar çoğalabiliyorlar.
Yosunlar, sera gazlarından karbondioksiti çekerek fotosentez için kullanıyor. Ancak nörotoksin salgılayan yosunların artması deniz canlılarını ve onları avlayan insanları tehdit ediyor. Yosunlar, yanardağ patlamaları gibi aşırı karbon dioksit tüketerek çoğaldıkları zaman canlı yaşamı için çok büyük risk oluşturabiliyorlar. Antarktika kıyılarındaki yosun kütlesini incelemek için, araştırma gemisi Aurora Australis’le numune toplanacak.
''İzleyici Olma''
Nükleer karşıtları, Fukuşima nükleer felaketinin yıl dönümü nedeniyle Taksim Meydanı’ndan Galatasaray Meydanı’na yürüdü. Üzerinde radyasyon işareti olan balonları patlatan eylemciler, Hükümet’i nükleer santral planlarından vazgeçmeye çağırdı.
Nükleer karşıtları dün, geçtiğimiz yıl Fukuşima'da yaşanan nükleer felaketi hatırlatmak ve nükleere hayır demek için Taksim'de insan zinciri oluşturdu.
Greenpeace'in de düzenleyenler arasında bulunduğu eylemde bir araya gelen yüzlerce kişi, Taksim Meydanı'ndan Galatasaray Meydanı'na kadar yürüdü. Yürüyüş sırasında "Genel izleyici olma" ve "Akkuyu Fukuşima olmasın" yazılı pankartlar açıldı. Galatasaray Meydanı'nda yapılan basın açıklamasının ardından, üzerinde radyasyon işaretinin olduğu balonlar patlatıldı.
Eyleme destek verenler arasında, Küresel Eylem Grubu, Antikapitalist Öğrenciler, Barışa Pedal, Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği, Dünya Yalnız Bizim Değil Platformu, Doğa Derneği, Greenpeace, DSİP, DÖH, Küresel Barış ve Adalet Koalisyonu, TEMA ve Yeşiller bulunuyordu.
Kaynak:Ntvmsnbc(12 Mart 2012,09:44)