Türkçede her hecede bir ünlü bulunur. Bu nedenle ünlü düşmesinin olduğu yerde aynı zamanda hece sayısı da düşer.

* İkinci hecesinde dar ünlü bulunan kimi sözcükler ünlüyle başlayan ek aldığında ünlü düşmesi (hece düşmesi) görülür.

NOT: Ünlü düşmesini yazıda göstermemek bir yazım yanlışıdır.

sabır – ım → sabrım (doğru) sabırım (yanlış)
ünlü düşmesi

burun – u → burnu (doğru) burunum (yanlış)
ünlü düşmesi

nesil – i → nesli (doğru) nesili (yanlış)
ünlü düşmesi

gönül – üm → gönlüm (doğru) gönülüm (yanlış)
ünlü düşmesi

* Ad ile yardımcı fiilden oluşan bazı birleşik fiillerde “ünlü düşmesi” görülür. Bu tip birleşik fiillerde ünlü düşmesini yazıda göstermemek ve ad ile yardımcı fiili ayrı yazmak bir yazım yanlışıdır.

Ad Yard. Fiil
şükür et– → şükret– (doğru) şükür et– (yanlış)
ünlü düşmesi

kayıp ol– → kaybol– (doğru) kayıp ol– (yanlış)
ünlü düşmesi
(* ünsüz yumuşaması: p › b)

* Yapım ekleriyle sözcük türetilirken bazen “ünlü düşmesi” görülür.

sıyır- – ık → sıyrık (doğru) sıyırık (yanlış)
ünlü düşmesi
ayır- – ım → ayrım (doğru) ayırım (yanlış)
ünlü düşmesi
sarı – ar– → sarar– (doğru) sarıar– (yanlış)
ünlü düşmesi
kavur- – ul– muş → kavrulmuş (doğru) kavurulmuş (yanlış)
ünlü düşmesi
savur- – ul– an → savrulan (doğru) savurulan (yanlış)
ünlü düşmesi

* Bazı birleşik sözcüklerin oluşumu sırasında “ünlü düşmesi” görülür.
pazar ertesi → pazartesi
kayın ana → kaynana
ne için → niçin
ne asıl → nasıl
ünlü düşmesi

* Yer-yön anlamı taşıyan bazı sözcüklerde “ünlü düşmesi” görülür. Bu tip sözcüklerde, daha çok söyleyişte görülen “ünlü düşmesi”ni yazıda göstermek bir yazım yanlışı değildir. Her iki biçim de yazım kurallarına uygundur.

bura – da → burda (doğru) burada (doğru)
şura – da → şurda (doğru) şurada (doğru)
ora – da → orda (doğru) orada (doğru)
içeri – de → içerde (doğru) içeride (doğru)
dışarı – da → dışarıda (doğru) dışarıda (doğru)
ileri – de → ilerde (doğru) ileride (doğru)
nere – de → nerden (doğru) nereden (doğru)
ünlü düşmesi

* Hece ölçüsüyle söylenen, yazılan şiirlerde kalıba uydurmak amacıyla ünlü düşürebilir.
Güzelliğin on par’etmez (para etmez)
ünlü düşmesi
Bu bendeki aşk olmasa
Âşık Veysel

Yukarıdaki şiir hece ölçüsünün 8’li kalıbıyla söylenmiştir. Şair birinci mısrayı “Güzelliğin on para etmez” biçiminde söylese, 9 hece olduğu için şiirin ölçüsü bozulacak. Ölçüye uydurmak için bir ünlüyü düşürüyor, hece sayısı 8 oluyor.