Vesta'da Olağandışı Parlaklık Tesbit Edildi
NASA’nın Dawn (Şafak) uzay aracı, dev Asteroid Vesta’nın yüzeyinde bugüne dek hiçbir asteroidde görülmeyen parlaklıklar tesbit etti.
ABD’nin Teksas eyaletinde dün gerçekleştirilen Ay ve Gezegen Bilimi Konferansı’nda sunulan yeni bulgulara göre, 530 km genişliğindeki dev asteroidin bazı bölgelerinin, diğer bölgelerine kıyasla iki katı parlaklığa sahip olduğu belirtildi.
Mars ve Jüpiter arasındaki asteroid kuşağında yer alan ve sahip olduğu parlaklık sayesinde Dünya’dan çıplak gözle görülebilen tek asteroid olan Vesta, 4 milyar yıllık geçmişine ait yeni sırlar ortaya koydu.
Maryland Ünivesitesi’nden gök bilimci Jian-Yang Li, “Analizlerimiz, parlaklık veren materyalin Vesta’dan kaynaklandığını ve asteroidin 4 milyar yıllık geçmişinde değişim göstermiş olabileceğini öne sürdü” dedi. Jian, “Parlaklığı sağlayan bu materyalin hangi minerallerden oluştuğunu ve Vesta’nın yüzeyinde nasıl oluştuğunu anlamak istiyoruz” ifadesini kullandı.
Parlaklık Bilmecesi
Vesta’nın tüm yüzeyinde parlaklık göze çarpsa da, özellikle kraterlerin içi ve kenarlarında önemli ölçüde artıyor. Genişliği birkaç yüz metreden, 16 kilometreye kadar çıkan aşırı parlak bölgelerin, gök taşı çarpmalarının etkisiyle daha da belirgin hale geldiği düşünülüyor. Aynı zamanda, parlak kısımlar çarpmaların sonucunda yer yer asteroidin karanlık yüzeyiyle de kaplanmış olabilir.
NASA’nın Hubble Teleskobu tarafından çekilen görüntülerin aksine, Dawn teleskobunun fotoğrafları koyu gri, kahverengi ve kırmızı parlaklıklar tesbit etti. Kraterlerin yanında küçük ve belirgin alanlar olarak görülen parlaklıkların yanı sıra, gök bilimcilerin “kardan adam” adını verdiği, kraterlerin etrafını saran daha büyük parlaklıklar da mevcut.
Parlak noktalar, çizgiler ve alanı içeren bir bölge.
Araştırmada yer alan Arizona Üniversitesi’nden David Williams, “Karanlık materyalin normal bir dağılıma sahip olmadığını gördük... Bu da, parlaklığın, altındaki yüzeyden kaynaklandığını öne sürüyor” dedi.
Diğer teorilerden biri de, düşük hızla Vesta’ya çarpan gök taşlarının, krater oluşturmadan yüzeye az miktarda materyal bıraktığı ihtimali. Aynı zamanda, hızla çarpan gök taşlarının da Vesta’nın yüzeyindeki volkanik karataşları erittiği ve asteroidin yüzeyini daha da karartmış olabileceği belirtildi. Dahası, 4 milyar yaşındaki asteroidin, Güneş Sistemi’nin çok uzak noktalarından, hatta dışından gelen antik gök cisimlerine ait materyaller bulundurabileceği, bu materyallerin Güneş Sistemi’nin doğumundan kalmış olabileceği ifade edildi.
İkinci Durak Ceres
Johns Hopkins Üniversitesi’nden Brett Denevi, “Dawn ile Vesta’da yaşanmış çok güçlü gök taşı çarpmalarının izini tesbit ettik. Bu çarpmalar o kadar şiddetli olmuş ki, yüzeyde erime meydana gelmiş. Bir asteroidde önceden bu tarz bir olaya rastlanmamıştı” dedi.
NASA’nın California’daki Jet İtiş Gücü Laboratuarı’ndan Marc Rayman, “Dawn’ın Vesta keşfi büyük bir başarıyla devam ediyor... Dünya’ya bu kadar yabancı jeolojik özellikleri incelemek çok etkileyici” dedi.
Dawn, Eylül 2007’de asteroid kuşağını incelemek için fırlatıldı. Vesta’nın ardından, uzay aracının ikinci durağı asteroid kuşağının tek cüce gezegeni Ceres olacak.
Vesta'nın Güney Kutup Noktası
Kaynak: Ntvmsnbc / Ay ve Gezegen Bilimi Konferansı (22 Mart 2012,16:47) 
