Karadeniz Değişiyor

Rize Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Semih Engin, Karadeniz'in boğazlar oluştuktan sonra Akdeniz'den gelen fauna ve floranın etkisinde kaldığını, bunun Karadeniz'in oluşumundan beri devam eden bir süreç olduğunu belirterek, ''Ama günümüzde iklim değişikliği ve su sıcaklığındaki artış nedeniyle bu süreç hızlanabilir'' dedi.Doç. Dr. Engin, Karadeniz'in oluşumundan bu yana devam eden ''Akdenizleşme'' sürecinin halen sürdüğünü söyledi.

Son 50 yıldır belirgin olarak hissedilen iklim değişikliğinin kapalı bir havza olan Karadeniz için oldukça önemli olduğunu ifade eden Engin, ''Karadeniz göl formunda bir su havzası idi ama boğazların oluşması ve Akdeniz'den gelen tuzlu su ile deniz karakteristiği edinmeye başlamış. Karadeniz, boğazlar oluştuktan sonra Akdeniz'den gelen fauna ve floranın etkisinde kaldı. Bu, Karadeniz'in oluşumundan beri devam eden bir süreç ama günümüzde iklim değişikliği ve su sıcaklığındaki artış nedeniyle bu süreç hızlanabilir'' diye konuştu.

Karadeniz'deki balık türlerinin yaklaşık yüzde 60'ını Akdeniz orijinli balıkların oluşturduğunu söyleyen Engin, ''Geçen 5 yılda Doğu Karadeniz kıyılarında ilk defa tesbit edilen ve yerleşik popülasyonları gözlenen Akdeniz orijinli 5 kaya balığı türü bu sürecin günümüzde de devam ettiğinin ispatıdır. Bu türlerin daha önce Karadeniz havzasında yaşadığı bilinmiyordu. Bunların bazılarını Karadeniz için, bazılarını Karadeniz'in Türkiye kıyıları için yeni kayıt olarak verdik'' dedi.

Karadeniz'e Özgü Bazı Türler Azalabilir
İklim değişikliği ve global ısınmayla Karadeniz'in sıcaklığının artabileceğini, böyle bir artış halinde Akdeniz flora ve faunasının Karadeniz'e geçişinde de artış olacağının düşünülebileceğini kaydeden Engin, şunları söyledi:

''Bunun sonucu olarak Akdeniz'deki balık ve diğer bitkiler Karadeniz'e yerleşebilir. Hatta istilacı karakterli Kızıldeniz orijinli lesepsiyen türlerin Karadeniz'e geçebilme olasılığı var. Bu duruma Karadeniz'e gemilerin balast sularıyla istenmeyerek taşınan ve istilacı karakterde çoğalan, hamsi yumurta ve larvalarını tüketen jelimsi bir canlı olan mnemiopsis leidyi ile dip bölgedeki midye yataklarını yok eden deniz salyangozu türü rapana venosa iyi birer örnektir.

Böyle bir durumda Karadeniz'in ekosisteminde değişiklikler söz konusu olabilir. Bunları şimdiden tahmin edebilmek, etkilerinin nasıl olacağını söyleyebilmek oldukça zor ama bildiğimiz şey mevcut oturmuş sisteme dışarıdan müdahalenin olumsuz olabileceğidir. Özellikle lesepsiyen türler Karadeniz'e ulaşırlar ve yerleşik popülasyon oluşursa biraz daha endişe ederiz. Bu türler Akdeniz havzasında yerleşerek doğal stokların yerini almaktadır.

Tuzluluk ve sıcaklıkta ciddi artış olursa Marmara'ya kadar ulaşmış olan Kızıldeniz orijinli türler Karadeniz'e geçerek yerleşik popülasyon oluşturabilir. Bu da yerleşik doğal Karadeniz balıkları ile rekabete neden olabilir. Bu besin, hacim ve alanda rekabet şeklinde görülür. Rekabet, Karadeniz'e özgü bazı türlerde azalmaya neden olabilir.''

Masal Okulu Açılıyor
Gezegenimiz için, yaşam için binlerce yıldır damıtılan bilginin öğrenileceği bir okul...İçimizdeki Şehrazat insanlığa ne anlatıyor? Neden, asıl gerçek masaldır? Kurbağa Prens kimdir? Yılanlar Kraliçesi Yemliha, Şahmaran, dünyanın güzel döngüsünün hangi öyküsünde yer alıyor?

Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği ve Atlas dergisinin ortaklığı ile 7-11 Nisan 2012 tarihlerinde düzenlenecek olan Masal Okulu’nda kara tahtaya bu soruların yanıtları yazılacak. Gezegenimiz için, yaşam için binlerce yıldır damıtılan bilginin öğrenildiği Masal Okulu’nda egzersizler, oyunlar ve film gösterileri yapılacak.

Buğday Derneği üyeleri bu konuya neden bu kadar önem verdiklerini şöyle anlatıyorlar: "İnsanlığın bugün ihtiyacı olan bilgi masallarda gizli. Emin olabileceğimiz bir şey var ki, en çok bitki veya hayvan türü, masalların hâlâ anlatıldığı topraklarda yaşıyor. Ve yine emin olabiliriz ki, bir yerde masallar yitiyorsa, o topraklarda, bir daha asla geri gelmeyecek çiçekler, böcekler, hatta memeliler, sürüngenler, kuşlar ve onlarla birlikte yaşamı paylaşan insanlar da yitiyordur. Masallar unutuldu ve bugün, gezegenimiz doğasını yitirme tehlikesiyle karşı karşıya. Masallar, ürkütücü gerçeğin içinden nasıl çıkacağımızı anlatırdı. Masalları anımsa, masalları oku, masalları anla. Güneşin altında söylenmesi gereken her şeyi onlar binlerce yıl önce söyledi!"

Programın konu başlıkları ise şöyle:
Doğal örüntülerin masallarla aktarımı
Masalların çözümlenmesi ve gerçeğin dili
1001 Gece Masalları
İnsanlık halleri ve masallar, mitler
Hikâye anlatıcılığının temelleri
Hikâye anlatıcılığı teknikleri
Günlük hayatta anlattığımız hikâyeleri zenginleştirme
Anadolu’nun masal zenginliği
Ses ve Söz

Anlatıcılar:
Güneşin Aydemir – Program Editörü
Özcan Yüksek, Atlas Dergisi Genel Yayın Yönetmeni
Dr. Günnur Başar, Hekim ve Sanat Terapisti
Dr. Evrim Ölçer Özünel, Halk Bilimci
Judith Libermann, Hikâye Anlatıcısı
Hande Gündüz, Hikâye Anlatıcısı
Tugay Başar, Beden Perküsyonu – KeKeÇa

Katılımcılar ne getirmeli:
Anlatmak istedikleri kısa bir hikâye/masal.
Ateş başında çalmak için müzik aletleri.

Masal Okulu, 7-11 Nisan 2012 tarihlerinde Kaz Dağları’ndaki Çamtepe Ekolojik Yaşam Merkezi’nde…

Çalıntı Balıklar

Greenpeace, Batı Afrika sularında sürdürülebilir balıkçılık için mücadele yürütüyor...

Mücadele bu yıl bir dönüm noktasında. Ocak ayında 6000 geleneksel balıkçı, "sürdürülebilir balıkçılık" için açılan imza kampanyasına imzalarını koydu.

Şubat ayında ise Greenpeace’in gemisi Arctic Sunrise sanayi balıkçılarının trolleriyle denizleri boşaltmaları karşısında süren eylemleri desteklemek için Batı Afrika sularına yelken açtı.

Greenpeace üyeleri Senegal Devlet Başkanı Macky Sall ile seçilmesinin hemen öncesinde görüşme yaptılar. Bu görüşmenin ardından seçim sonrası Sall’ın halkına verdiği ilk mesaj sürdürülebilir balıkçılıkla ilgili oldu. Sall bu konuya hükümet olarak aciliyetle el koyacaklarını açıkladı.

Kaynak:Ntvmsnbc(10 Nisan 2012,10:59)