Çok basit imla hataları çok değişik sonuçlar doğurur.
Bunlardan en çok gördüğümüz,sadece iki harften oluşan ‘da’ veya ‘de’ ekleridir.
*
Örneğin;
Düşün, ondan sonra kararını ver, demek istersek şu cümleyi yazabiliriz:
Kararını düşün de ver.
Şimdi bu cümledeki ‘de’ ekini yanlış yerde yani kelimeye bitişik olarak yazalım.
Kararını düşünde ver.
Bu durumda,kararını rüyanda veya rüya görürken ver,gibi bir anlam oluşur.
*
Başka bir örnek:
Ahmet isimli bir şahsın evinde,uzun zamandır tahmin ettiği gibi, yangın çıktığını,diğer odalar ve çok değer verdiği özel odasının yandığını şöyle yazabiliriz:
Ahmet,zaten bekliyordu,nitekim en değer verdiği özel oda da yanmıştı.
Şimdi bu cümledeki ‘da’ ekini yanlış yerde yani kelimeye bitişik olarak yazalım.
Ahmet,zaten bekliyordu,nitekim en değer verdiği özel odada yanmıştı.
Sadece iki harfi kapsayan bir hecenin yanlış yerde kullanılması ile anlatılmak istenen olay tamamen kayboluyor,bambaşka bir şey ortaya çıkıyor.
Anlatmak istediğimiz olay,özel odanın yanmış olmasıydı.
Ama ‘da ‘ ekini yanlış yerde yazınca Ahmet’in yandığı anlaşılıyor.
*
Bir örnek daha vereyim.
Sonbaharın geldiğini,çiçeklerin ve çimenlerin solduğunu,özellikle bahçede bulunan bitkilerin sarardığını şu şekilde yazabiliriz:
Sonbahar gelmiş,çiçekler ve çimenler solmuş,bahçe de sararmıştı.
Gene ‘de’ ekini yanlış yerde yani kelimeye bitişik olarak yazalım:
Sonbahar gelmiş,çiçekler ve çimenler solmuş,bahçede sararmıştı.
Çiçekler ve çimenlerin,bahçe içinde olanların solup sarardığı anlamı çıkıyor.
Oysa niyetim,tüm çiçek ve çimenlerle beraber,özellikle bahçe içindekilerin sarardığını anlatmaktı.
*
Böylesi hatalara düşmemek için akılda tutulması gereken kural oldukça basittir.
Bile, o bile anlamına gelen ‘de’ veya ‘da’ ekleri ayrı yazılır.