ESO - Avrupa Güney Gözlemevi (European Southern Observatory)

Yepun’un Lazeri ve Macellan Bulutları

Yeryüzünde bulunan teleskoplarla gök cisimlerini gözlemlerken bulanık görüntüye neden olan Dünya’nın atmosferi gökbilimcilerin en önemli düşmanlarından biridir. Bu durumu önlemek için, gökbilimciler uyarlanabilir optik olarak adlandırılan teknikle saniyede yüzlerce defa şekil değiştirerek atmosferik etkileri düzeltebilen bilgisayar kontrollü aynaları kullanmaktadırlar.

Bu muhteşem görüntü ESO’nun Çok Büyük Teleskobunun (VLT) 8.2-metrelik dördüncü teleskobu olan Yepun’u [1] güçlü bir sarı lazer ışınını gökyüzüne gönderirken gösteriyor. Işın, 90 km yükseklikte sodyum atomları katmanını uyararak Dünya atmosferinde parlak bir nokta — yapay bir yıldız — oluşturuyor. Bu Lazer Yönlendirmeli Yıldız (LGS) VLT’nin uyarlanabilir optik sisteminin bir parçasıdır. Yapay yıldızdan geri gelen ışık şekil değiştirebilen aynaları kontrolde ve atmosferin bozukluk etkilerini yok etmekte referans olarak kullanılarak sanki teleskoplar uzaydaymış gibi net gökbilimsel görüntüler üretir.

Yepun’un lazeri gökyüzünde ışıl ışıl parlayan tek şey değil. Lazer ışınının sol ve sağ taraflarında sırasıyla Büyük ve küçük Macellan Bulutları görülebilir. Bu yakındaki düzensiz cüce gökadalar güney yarıkürenin dikkat çeken nesneleridir ve çıplak gözle kolayca gözlenebilir. Büyük Macellan Bulutu’nun solundaki göze çarpan parlak yıldız Karina (Latince ’de gemi omurgası anlamına gelen) takımyıldızının en parlak yıldızı Kanopus, görüntünün üst sağ bölümüne doğru bakıldığında Eridanus (Irmak) takımyıldızının en parlak yıldızı Ağız (Achernar) görülmektedir.Görüntü, ESO fotoğraf elçisi Babak Tafreshi tarafından çekilmiştir.

Notlar:

[1] VLT’nin dört teleskobunun isimleri kızıldereli topluluğu olan Mapuçelerin Mapudungu dilindeki gök cisimlerinden gelmektedir. Birim Teleskopların (UTs) isimleri: Antu (UT1, Güneş); Kueyen (UT2, Ay); Melipal (UT3, Güneyhaçı); and Yepun (UT4, Venüs) anlamına gelmektedir.

Kaynak : ESO / Haftanın Görüntüsü (18 Haziran 2012)

MsXLabs Üye Girişi