Meslek Tanıtımı: Matbaacılık
Matbaa, bilginin çoğaltılarak yayılmasına imkân sağlayan çok önemli bir buluştur. Kitap, dergi, gazete, afiş, ambalaj gibi basılı malzemelerin tümü matbaacılık alanının ürünleridir.
Matbaacılık başta eğitim, iletişim, reklam olmak üzere birçok alanla yakından ilişkilidir. Okullarda kullanılan ders kitaplarından günlük gazetelere, iş yerlerinde kullanılan evraklardan piyango biletlerine kadar bütün basılı malzemeler matbaalarda üretilmektedir. İmalât sektöründeki ürün ambalajlarının üretilmesi, etiket baskısının yapılması da matbaacılığın çalışma alanlarıdır. Bilgisayar ve bilgi teknolojileri alanındaki hızlı gelişim matbaacılığı da olumlu yönde etkilemiştir. Geçmişte son derece ilkel koşullarda basım işleri yapılırken, bugünün matbaaları teknolojik ortamlardır. Bilgisayar kontrollü otomatik baskı makineleri sayesinde sadece 1 dakikada on binlerce baskı yapmak mümkündür. Hatta bazı tesislerde aynı makinede baskı yapmak, basılan işi kesmek, katlamak ve dikiş atmak sadece birkaç saat sürmektedir. Matbaacılık tasarım, baskı öncesi, baskı ve baskı sonrası bölümlerinden oluşur. Günlük yaşamda karşılaştığımız basılı malzemeler kalabalık bir ekibin ortak çalışmasının ürünüdür. Tüm birimlerde gerçekleştirilen işlemler, ayrı bir dikkat ve titizlik gerektirir. Basımı yapılacak bir çalışmanın görsel tasarımı çok iyi olsa bile, matbaada meydana gelecek bir hata yüzünden, her şey çöpe gidebilir. Baskı makinesi bir kez çalıştığında hiçbir hatanın geri dönüşü yoktur. Bu nedenle matbaa işlemlerinin tümünde hazırlık aşaması çok önemlidir. Türkiye’de matbaacılık alanının geçmişi Osmanlı dönemine kadar uzanır. Bu alanın tüm dünyada hızlı bir biçimde ilerlemesi ülkemize de yansımıştır. Bugün Türkiye’de dünya standartlarında üretim yapan yüzlerce matbaa vardır. Aynı zamanda küçük ve orta ölçekli, teknolojisi kısmen eski olan binlerce işletme de bu alanda faaliyet göstermektedir. Ülkemizde tüm sanayi dallarında kaydedilen gelişmeler matbaacılık alanını da olumlu yönde etkilemiştir. Örneğin gıda ve tekstil sektöründe gerçekleştirilen ihracatlar matbaacılık alanındaki işletmelerin iş kapasitesini de arttırmıştır. Yeni kazançlar yeni yatırımların yapılmasına olanak tanımıştır. Yeni makineler ve profesyonel malzemeler kaliteli işler üretilmesini beraberinde getirmiştir. Böyle bir ortamda da her işletmenin makine parkını ve teknolojik donanımını yenilemesi neredeyse zorunlu hâle gelmiştir. Rekabet edebilmek ve zorlu piyasa koşullarında ayakta kalabilmek için bu alandaki işletmecilerin yatırım yapması gerekir. Yeni baskı makinelerinin ustalıkla ve verimli şekilde kullanılması da önemlidir. Dolayısıyla bu alanda eğitimli ve nitelikli iş gücüne her zaman ihtiyaç duyulmaktadır. Alandaki teknolojik gelişmeler üretim sürecini hızlandırmış ve insan hatalarındaki riski azaltmıştır. Ancak, yine de bu alanda insan faktörü ön plandadır; çünkü teknolojik aletleri kullanan kişiler yine bu alanda yetişmiş meslek elemanlarıdır. Mesleğini ciddiye alan, kendini geliştirmiş kişilerin ürettiği çalışmalar ilk bakışta kendini belli eder. Geçmişte, bu alandaki meslekler usta-çırak ilişkisiyle öğrenilirken günümüzde durum çok farklıdır. Matbaacılık alanındaki teknolojinin hızla değiştiği bu dönemde meslekî eğitimin önemi de artmıştır. Artık, bilgisayar kullanmayan, otomatik makinelerin dilinden anlamayan matbaa elemanlarının iş olanakları kısıtlıdır. Ülkemizde kamu kurumları ve özel kuruluşlara ait birçok matbaa vardır. Bu işletmelerin sayısı da giderek artmaktadır. Alandaki olumlu gelişmeler matbaacılıkla ilgili mesleklerin geleceğinin parlak olduğunun da göstergesidir.
Bilgisayar ve bilgi teknolojileri alanındaki hızlı gelişim matbaacılığı da olumlu yönde etkilemiştir. Geçmişte son derece ilkel koşullarda basım işleri yapılırken, bugünün matbaaları teknolojik ortamlardır. Bilgisayar kontrollü otomatik baskı makineleri sayesinde sadece 1 dakikada on binlerce baskı yapmak mümkündür. Hatta bazı tesislerde aynı makinede baskı yapmak, basılan işi kesmek, katlamak ve dikiş atmak sadece birkaç saat sürmektedir. Matbaacılık tasarım, baskı öncesi, baskı ve baskı sonrası bölümlerinden oluşur. Günlük yaşamda karşılaştığımız basılı malzemeler kalabalık bir ekibin ortak çalışmasının ürünüdür.
