Karahanlılar

Doğu ve Batı Türkistan'da kurulan ilk Türk-İslâm devleti. Bu ad, devletin kurucusu olan Karahanlılar sülâlesinden gelir. İlk olarak Isık Gölü dolaylarında kuruldu. Kaşgar ve Samanoğulları Devleti'nin yıkılmasından sonra, Semerkant devlet merkezi oldu.

Karahanlılar Devleti, Türk geleneklerine uygun olarak doğu-batı olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Doğu bölümünün başında bulunan hükümdarın unvanı "Arslan Kara Hakan", batı bölümünün başında bulunan hükümdarın unvanı "Buğra Kara Hakan" idi. Batı hükümdarı doğu hükümdarına bağlı sayılırdı. Karahanlılar Saltuk Buğra Han zamanında Müslümanlığı kabul ederek bir Türk-İslâm devletine dönüştüler.

Müslümanlık, bu devlet zamanında Türkler arasında geniş ölçüde yayıldı. Karahanlılar Devleti 1042 yılında Doğu Karahanlılar ve Batı Karahanlılar olmak üzere iki bağımsız devlete bölündü. Doğu Karahanlılar Devleti 1130 yılında Karahitaylar Devleti'nin saldırısıyla ortadan kalktı. Batı Karahanlılar Devleti ise önce Büyük Selçuklular Devleti'ne, daha sonra da Karahitaylar Devleti'ne; Karahitaylar Devleti'nin yıkılmasından sonra da Harizmşahlar Devleti'ne bağlandı.