İsviçre

(Fr.: Suisse, İng.: Switzerland, Alm.: Schweiz, İt.: Svizzera), Orta Avrupa'da 23 kantondan meydana gelen federal devlet (bu kantonlardan üçü, yarı kanton hâlinde ikiye bölünür). Kuzeyde Almanya, doğuda Avusturya ve Liechtenstein, güneydoğu ve güneyde İtalya, batıda Fransa ile sınırlanır. Yüzölçümü 41.293 km2, nüfusu 7.100.000 (1997), başkenti Bern, en kalabalık kenti Zürih'tir. Dil ve din bakımından birlik yoktur. Dört dil konuşulur (anadili olarak): Almanca (nüfusun %65'i), Fransızca (%18), İtalyanca (%12) ve Retoromanş dili (%1); din bakımından %44'ü Protestan ve %57'si Katolik'tir. Ayrıca %3'lük bir Yahudi cemaati vardır. Avrupa Alpleri'nin büyük kısmı İsviçre topraklarında kalır ve ülkenin güney yarısını kaplar. Kıtanın birçok önemli ırmakları ya da bunların kolları kaynaklarını buradan alır (Rhone, Ren ile Tuna ve Po'nun bazı kolları). Alpler bu ırmakların vadileriye birçok kompartımanlara bölünmüştür. Kuzeyde Jura Dağları'nın bir kısmı da İsviçre'de kalır. Bu iki dağlık bölge arasında da, ülkenin asıl kalabalık kısmı olan Orta İsviçre bulunmaktadır. Dördüncü zaman buzul morenlerinin meydana getirdiği doğal setlerin ardında birçok göller oluşmuştur (başlıcaları: Neuchâtel, Constance, Lucerne, Zürih, Rrienz, Thun, Leman). Etkin nüfusun küçük bir bölümü (%7) tarımda çalışır; zaten tarım topraklarının alanı ülke yüzölçümünün %6,5'inden ibarettir. Buğday, çavdar, arpa, patates, şekerpancarı, üzüm gibi ürünler yetiştirilir. Fakat tarımsal üretim bütünü ile yetersizdir ve ülke gereksinimini karşılamaktan uzaktır. Hayvancılık ve hayvan ürünleri çok daha önemlidir (ülke alanının %46'sı mera ve çayır). Süt ürünleri (tereyağı ve özellikle çeşitli peynirler, çikolata) üretilir. Tarım ve süt mamulleri ulusal gelirin %7'sini sağlamasına karşılık, bu gelirde endüstrinin payı %47, ticaret ve hizmetlerin payı ise %46'dır. Bu oranlar ise, İsviçre'nin endüstri, turizm ve ticaret gibi ekonomi sektörlerinde ne derece gelişmiş olduğunu gösterir. Halbuki yeraltı kaynakları ve endüstri için gerekli öteki hammaddeler bakımından yoksul bir ülkedir. Bunların çoğu dışarıdan ithal edilir. Petrolün bulunmamasına ve madenkömürü üretiminin de 100.000 ton olmasına karşılık, hidroelektrik enerjisi üretiminin koşulları elverişlidir ve 1996'da üretimi 51 milyar kws.yi geçmiştir. Öte yandan sermaye ve teknik olanaklara fazlasıyla sahip olması endüstrinin gelişmesine olanak tanımıştır. Makine, kimyasal maddeler, besin maddeleri, bira ve şarap, saatçılık, hassas araçlar endüstrileri ve dünyanın en iyi örgütlenmiş turizm endüstrisi gelişmiştir. Endüstride ve turistik kuruluşlarda çalıştırmak üzere, nüfusuna oranla en çok yabancı işçi kabul eden ülke İsviçre'dir.

MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi