Osman Cemal Kaygılı
MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
(1890 İstanbul - 1945 İstanbul)
Öykü, roman yazarı. Ortaöğrenimini Eğrikapı Merkez Rüştiyesi'nde tamamladı. "Menşei Kuttabı Askeriye"yi bitirerek Erkânı Harbiyei Umumiye Dairesi'nde (1906), Kıtaatı Fenniye Müfettişliği kaleminde çalıştı (1909). Mahmut Şevket Paşa suikastıyla ilgili görülen muhaliflerle birlikte Sinop'a sürgün edildi. Seferberlikte, bir süre kâtiplik göreviyle gezici tümenlerde bulundu; hastalığı nedeniyle emekliye ayrıldı (1918). Cumhuriyet'ten sonra Imam Hatip Okulu'nda, Çemberlitaş Ortaokulu'nda, Fener Kız Lisesi'nde öğretmenlik yaptı. İlk yazısı, Baha Tevfik'in Eşek adlı güldürü dergisinde çıktı. Sonra Şahap, Aydede, Güleryüz, Akbaba, İkdam, Alemdar, Akşam, Cumhuriyet, Haber dergi ve gazetelerinde yazdı. Öykülerinde kenar mahalleden tanıdığı kişilere bağlı konuları işledi; onların yaşamını saran olayları acı bir güldürü havası içinde yansıtmasını bildi. Özellikle "Aygır Fatma" ve "Çingeneler"in dil, anlatım, konu zenginliği açılarından edebiyatımızda kendine özgü yerleri olduğu kabul edilir. Yapıtları: "Eşkıya Güzeli" (öyküler, 1925), "İstanbul'da Semai Kahveleri ve Meydan Şairleri" (inceleme, 1937), "Sandalım Geliyor Varda" (öyküler, 1938), "Çingeneler" (roman, 1938), "Bekri Mustafa" (roman, 1944), "Aygır Fatma" (roman, 1944), "Üfürükçü" (oyun, 1940).
