Yanıklar Ve Haşlanmalar
Yanık, kendisini meydana getiren fiziksel etkenin adıyla anılır...Sıcak su yanıkları, sıcak buhar yanıkları, sıcak yüzey yanıkları ( soba, ütü...), alev yanıkları ( ocak, mangal...), elektrik yanıkları ve kimyasal maddenin meydana getirdiği yanıklar, yanık çeşitlerinden bazılarıdır...Yanığı oluşturan fiziksel etkenin vücutta meydana getirdiği tahribat, deri, deri altı, daha derindeki kas ve kemiklerin olaydan zarar görmesiyle sonuçlanır...Bu harabiyetin oluş şiddeti, etkenin enerji olarak yoğun oluşuna ve etkenin vücuda temas süresine göre değişir...
Yanığın derinliği yanında, yanık yüzeyinin genişliği de önemlidir...Yanık yüzeyinin genişliği yaralının hayatta kalma şansı ile doğrudan bağlantılıdır... (Bebeklerde %10), erişkinlerde geniş yanıklar muhakkak yataklı kurumlarda tedavi edilmelidir...
Yanık, insanı dış etkilerden ve bakterilerden koruyan bir organı, deriyi devre dışı bıraktığı için hastalar kolayca enfeksiyon kapma tehlikesiyle karşı karşıya kalırlar...Yanık yüzeyi bakteriler tarafından kısa sürede işgal edilir ve yara iltihaplanır...Bu bölgede mikroplardan açığa çıkan zehirli maddeler tüm vücuda yayılarak hastaların vücut dirençlerinin kırılmasına ve ağır bir sistematik iltihap tablosunun ortaya çıkmasına sebep olur...Diğer taraftan bu açık yüzeyden dışarı sızan serum, vücut sıvılarının süratle azalmasına yol açar...Vücutta kaybolan gündelik sıvı miktarı, yanık yüzeyinin genişliğine bağlıdır ve 1-9 litre arasında değişir...Bu açığın kapatılmaması, dolaşımın zayıflamasına ve böbreklerin iflasına yol açarak ölüme sebep olur....
Ateş, sıcak bir cisim, elektrik, radyasyon, asit ve bazla oluşan doku harabiyetine yanık, sıcak su, buhar vs sebeple oluşan doku harabiyetine ise haşlanma denir...