Devletin görevleri zaman içinde ve çeşitli toplumlara göre değişmektedir. Ancak kaba hatlarıyla devlet anlayışları şu şekilde özetlenebilir. Sanayi devrimine kadar devletin temel görevi iç ve dış güvenliği sağlamaktır. Sanayi devrimi ve burjuvazinin ortaya çıkmasıyla devletin ekonomik görevleri ortaya çıkmıştır. Bu dönemde devletten, başta mülkiyet olmak üzere temel hakları koruması, ekonomik yatırımların alt yapısını hazırlaması beklenmiştir. Ekonomik gelişmeler, gelir paylaşımındaki adaletsizliğin artması, 20.yüzyılın başlarından itibaren, iki önemli devlet anlayışını doğurmuştur. Sosyalist devlet tüm üretim araçlarına sahip olan, özel mülkiyeti reddeden bir anlayıştır. Buna karşın sosyal devlet ise güçsüzlere yardım eden, gelir dağılımındaki adaletsizliği ortadan kaldıran devlettir. Batı Avrupa, sosyalist devlet anlayışına karşı sosyal devlet anlayışını geliştirmiştir. Günümüzde ise sosyal devlet anlayışından uzaklaşılmaktadır. Ancak şunu da belirtmek gerekir ki Ülkemiz için sosyal devletten uzaklaşmak lükstür. Biz henüz Batılı anlamda bir sosyal devlete sahip olamadığımız için, Avrupada'ki fikir akımlarını izlemek doğru olmayacaktır.
Bu konuya ileride Cumhuriyetin nitelikleri bahsinde değinilecektir. Anayasamıza göre devletin temel amaç ve görevleri şunlardır: Türk Milleti'nin bağımsızlığını ve bütünlüğünü, ülkenin bölünmezliğini, Cumhuriyeti ve demokrasiyi korumak, kişilerin ve toplumun refah, huzur ve mutluluğunu sağlamak; kişinin temel hak ve hürriyetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmaya, insanın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışmak.