Siva
MsXLabs.Org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi


Brahmanizm'in üç büyük tanrısından biri. Hint düşüncesinde doğa, Brahman adı altında soyut tanrısal bir kavramla tümel olarak tasarımlanmıştır.

Brahman üç ayrı biçimde belirir. Buna Hristiyan düşüncesindeki "teslis"e benzer bir deyimle "trimurti" denir: Yaratıcı Brahma, koruyucu Vişnu, yapmak için yıkıcı Siva. Bu üç ayrı belirim, "sav-karşısav-bireşim" (tez, antitez, sentez) aşamalarını simgeler. Siva'nın yıkıcılığı karşısında yaratıcı kişiliği bir "erkeklik organı" (linga) biçimiyle simgelenir. Siva'daki doğurucu güçler "sakti" denen tanrıçalar biçiminde temsil edilir: Parvati, Prithivi, Durgo, Kâlâ, Kali, Ambika, Uma, Rudra, Darvati, Ganga, Nataraca, Bhairava, Dakşinamurti, Ardhanari vb. Siva yeniden ve üstün bir düzeyde yaratmak için yok eder. Brahmanizm'in "yaratılış efsanesi"nde Brahma'nın maddesiz ve sorumsuz bir mutlu dünya yaratmak isteğine Siva karşı çıkar. Siva, evrensel oluşmada "çelişme"nin gerekliliğini meydana koymak için ortaya çıkmış bir tanrıçadır. Siva, canlılığın ve gelişmenin çelişmeyle gerçekleşeceğini bilmektedir. Bu yüzden Tanrı Brahma'nın yetkin bir dünya yaratmak konusunda saf tanrılık tasarısına şiddetle karşı koyar ve karşıtlıksız bir dünya yaratmasına engel olur.