Ağırlık nedir?
Bir cisme etki eden yerçekimi kuvveti. Cisimleri kitleleriyle orantılı olarak yere doğru çeken kuvvettir. Ağırlığı, yerçekiminin kuvveti meydana getirir. Bu yüzden cisimlerin ağırlığı yeryüzünün çeşitli bölgelerinde değişik olur. Ağırlık, kutuplarda binde bes oranında artar. Dünyanın merkezine doğru gidildikçe de azalır.

Cisimlerin bir de ağırlık merkezi vardır. Bildiğimiz gibi yerçekimi kuvvetleri cisimlerin her noktasına etki yapar. Bu kuvvetler bileşkesinin uygulama noktası o cismin ağırlık merkezidir. Bir cismin düşmeden durabilmesi için ağırlık merkezinin izdüşümünün dayanma tabanı içinde olması gerekir.

Ağırlık bir kuvvet olup; kg-kuvvet, gr-kuvvet, dyn ve newton birimleri ile ifade edilir. 1 kg-kuvvet= 1000 gr-kuvvet=9,81 newtondur. 1 gr-kuvvet= 981 dyn’dir. Ağırlık, kuvvet ölçen aletlerle, yani dinamometrelerle ölçülür.

Yerçekimi kuvveti, ekvatordan kutuplara DOĞRU gittikçe artar. Yeryüzü seviyesinden yükseklere çıktıkça da yerçekimi kuvveti azalır. Bu sebepten dolayı da bir cismin ağırlığı sabit değildir. Gerçekte bu değişmeler çok azdır. Ekvatordaki ağırlığı 97,8 kg-kuvvet olan bir cisim, kutupta 98,3 kg-kuvvet yani 0,5 kg-kuvvet daha ağır gelir. İstanbul’da deniz kenarındaki ağırlığı 98 kg-kuvvet olan bir cisim, yerden 32 km yükseklikte 97 kg-kuvvet gelir.

Ağırlık ve kütle, farklı iki kavramdır ve farklı birimlerle ölçülürler. Kütle ile ağırlık kavramları arasında bir bağıntı mevcuttur. Ağırlık P, kütle m, yerçekimi ivmesi g ile gösterilirse, bu bağıntı: P=mg şeklinde ifade edilir.

Bir cismin ağırlık merkezi:
Bir cismin en küçük parçalarına etki eden yerçekimi kuvvetlerinin bileşkesi, o cismin ağırlığını verdiği gibi, bu bileşkenin tatbik noktası da, cismin ağırlık merkezini verir. Homojen olmak şartıyla bazı geometrik şekillerin ağırlık merkezleri şöyledir:
1. Dikdörtgen, kare, paralelkenar ve eşkenar dörtgende; köşegenlerin kesiştiği nokta.
2. Daire ve kürede, merkez.
3. Silindirde, eksenin ortası.
4. Üçgende, kenar ortayların kesiştiği nokta.

Ağırlık merkezinin tayinini ilk defa ele alan, müslüman astronomi alimlerinin büyüklerinden Ebu Sehl Kuhi’dir. (1014 senesinde vefat etmiştir.) Basınç ve ağırlık merkezlerinin hesaplanmasında geometrik metodları kullandı. Ebu Sehl’in bu konudaki çalışmaları, ondan asırlar sonra 19. yüzyılda A.F. Mabius tarafından ele alınmıştır.