Diyalektik,bir bilim midir?
Hegel’in idealist diyalektiğinin tersine çevrilmesi konusunda Marx ve Engels’in yazdıkları,kendi yaptıkları benzetme yoluyla şöyle özetlenebilir: “Hegel’in sistemi baş aşağı duruyordu;biz onu ayakları üzerine koyduk.”
Böylece diyalektik süreçler,öncelikle ve özellikle maddeyi ve onun hareketini belirtiyorlar ve insan düşüncesinde maddesel dünyanın bir yansıması olarak beliriyorlar.
“Madde harekettir” düşüncesinden hareket eden Engels,diyalektiği şöyle tanımlamıştır diyalektik,dış dünyadaki ve insan düşüncesindeki hareketin genel yasalarının bilimidir.” Başka bir deyişle söyleyecek olursak,diyalektik evrendeki her ilişkinin,her gelişmenin ,en genel yasalarının bilimi olarak tanımlanabilir. Görülüyor ki,diyalektik,yöntem olmadan önce ya da yöntem olarak uygulanmadan önce bir bilimdir. Onun yöntem oluşu ,evrenin diyalektik gerçeğinin gerekli bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır. Şöyle ki,evrende bir şey,bir olay,ancak başka şeylerle ilişkilerinin bütünü içinde anlaşılabilir. Başka bir deyişle bir şey ,etkilendiği bütün ve bütünün kendine yaptığı etkilerle anlaşılabilir. Evrendeki bir şeyi ,bir olayı anlamak için ,bu yolu ya da bu yöntemi seçmek,diyalektik yöntemi seçmektir. Bilim olarak diyalektiğin gelişmesi ve ilerlemesi de doğa ve insan bilimlerinin ilerlemelerine bağlıdır.
kaynak: 100 soruda sosyoloji
