Orman Nedir?
Ağaçlarla kaplı geniş alanlara orman, ormanın küçüğüne koru denir. Boylu ağaçların aralıklı bulunduğu yerler ağaçlık, çalılar ve yaklaşık 5 metreyi aşmayan ağaçlarla kaplı yerler çalılık adıyla tanınır. Büyük bir çeşitlilik gösteren ormanların gelişmesi için gerekli iklim koşullan ve toprağın niteliği de farklılık gösterir.
Yeryüzünde 20 binden fazla ağaç türü vardır ve bunların yaklaşık 1.000'i kereste üretimi için ticari amaçla yetiştirilir. Kereste ağaçlan iğneyaprakhlar ve genişyapraklılar olmak üzere iki gruba ayrılabilir. İğneyapraklıların dar ve iğnemsi yapraklarının yanı sıra en dikkat çeken özelliklerinden biri de üreme organlarıdır. Çam, köknar, ladin gibi iğne yapraklıların tümü bir ekseni çevreleyen pullardan oluşmuş değişik biçim ve boyutlarda, kozalak denen üreme organları taşır ve bu nedenle kozalaklılar olarak da bilinir. Yaprakları yıllarca canlı kalıp değişik zamanlarda döküldüğü için her mevsim yeşildirler. Geniş yaprakların çoğu ise belli bir mevsimde yapraklarını döker. Yaprakların dökülmesi soğuk ülkelerde kış aylarına, sıcak ve kurak ülkelerde yağmurun yağmadığı kurak aylara rastlar. Ama yağmurların yıl boyunca görüldüğü tropik ülkelerde bu ağaçların çoğu her zaman yeşil kalır. Genellikle iğneyaprakhlar yumuşak odunlu, genişyapraklılar sert odunlu ağaçlar olarak bilinir.
Yeryüzünde en büyük ağaçların bulunduğu ormanlar Kuzey Amerika'nın batısındaki, duglasköknarı ve sekoyaların yetiştiği iğne yapraklı ormanlar ile Avustralya'daki okaliptüs ormanlarıdır. Bu ağaçların uzunluğu 90 metreyi, gövdelerinin çevresi 15 metreyi aşabilir. Çeşit bakımından en zengin ve sık ormanlar dönenceler arasında kalan bol yağmurlu bölgelere yayılmıştır. Bu ormanlarda bazen yan yana duran iki ağaç bile birbirine benzemez. Birçoğu büyüktür ve dev gövdeleri sarmaşıklar, eğreltiler ve öbür bitkilerle öylesine sarılmıştır ki, yerden tepelerini görmek olanaksızdır. Ama dönenceler arasındaki ormanların birçoğu, sık bitki örtüsünün gelişmesine elverişli olmayan daha kurak yerlerde bulunur ve daha soğuk ülkelerdeki genişyapraklı ormanlardan pek farklı değildir. Ekvator yakınlarında gelişen ormanlarla ilgili ayrıntılı bilgiyi YAĞMUR ORMANLARI maddesinde bulabilirsiniz.
Alışılmışın dışında kalan çevre koşulları kendine özgü orman tipleri yaratmıştır. Örneğin, tropik bölgelerde gelgitlerle tuzlu su baskınına uğrayan akarsu ağızlarında yalnız mangrov ağaçları yaşayabilir. Bu ağaçların gövdeleri sudan yukarı doğru yükselen kök lerle desteklenmiştir. Öte yandan, kurak ülkelerde akasyalar gibi dikenli ve düz tepeli ağaçlar bulunur .
Ormanlar eskiden yüksek dağ tepeleri. Kuzey ve Güney kutuplarının yakınları gibi aşırı soğuk, sıcak çöller gibi aşırı kurak bölgeler dışında yeryüzünün büyük bir bölümünü kaplıyordu. Yüzyıllar geçtikçe bu ormanların yaklaşık yarısı tarımsal etkinlikler ve kereste elde etmek için kesilmiş ya da orman yangını gibi nedenlerle yok olmuştur. Günümüzde yağmur ormanları dışında kalan en geniş ormanlar İskandinavya, Sibirya ve Kanada boyunca geniş bir kuşak içinde yer alır. İğneyapraklılardan oluşan ve tayga adıyla tanınan bu ormanlarda çam, ladin, köknar ve melez gibi soğuğa dayanıklı ağaçlar egemendir.
Kaynak:
Ormanlar hakkında bilgi verir misiniz?