Ahmed Sékou Touré MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi & Vikipedi
Ahmed Sékou Touré
(1922 Faranah/Gine-1984 Cleveland/Ohio), Gineli siyaset adamı. Gine Kara Danışma Komisyonu üyesiyken (1945) Afrika Demokratik Topluluğu'nu (ADT) kurdu. 1952'de Gine Demokrat Partisi genel sekreteri, 1956'da Zenci Afrika Emekçileri Genel Konfederasyonu başkanı oldu. 1958'de Gine'nin bağımsızlığını kazanmasıyla devlet ve hükümet başkanlığına getirildi. 25 yıl bu görevini sürdürdü. 1961 Mayısı'nda Lenin Barış Armağanı'nı aldı. 1960'tan itibaren cumhurbaşkanlığı görevinde bulunan Touré, son yıllarda özellikle komşu ülke Senegal ile ilişkilerin geliştirilmesine önem verdi.
Ahmed Sékou Touré, Ahmed Seku Ture olarak da bilinir (9 Ocak 1922, Faranah, Gine-26 Mart 1984, Cleveland, Ohio, ABD), Gine Devrimci Halk Cumhuriyeti'nin (bugün Gine Cumhuriyeti) ilk devlet başkanı (1958-84).
Biyografi
Yoksul bir Müslüman köylü ailesindendi. Kendisinin verdiği bilgiye göre babası, 1890'larda Fransızlara karşı çarpışan efsanevi direniş önderi Samory'nin oğluydu. Küçük yaşta din eğitimi gördükten sonra Conakry'deki bir Fransız teknik okuluna girdi. Ertesi yıl bir yemek boykotuna önderlik ettiği için okuldan atıldı ve öğrenimini dışarıdan tamamlamak zorunda kaldı. 1940'ta Niger Français adlı bir ticaret şirketinde memur olarak çalışmaya başladı. Bir yıl sonra posta idaresinde görev aldı. Bu dönemde işçi hareketiyle yakın bağlar kurdu. Fransız Batı Afrikası'nda 76 gün süren ilk başarılı grevi düzenledi. 1945'te Posta ve Haberleşme İşçileri Sendikası genel sekreteri oldu ve Gine İşçi Sendikaları Federasyonu'nun kurucuları arasında yer aldı. Daha sonra bu kuruluşun bağlı olduğu Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu'nun (WFTU) başkan yardımcılığına getirildi.
Félix Houphouët-Boigny'nin 1946'da Fildişi Kıyısı'nda kurduğu Afrika Demokratik Birliği'nin (RDA) saflarında etkin siyasete katıldı. Güçlü bir hatip olarak kendini gösterdi ve 1951'de Fransa Ulusal Meclisi'ne seçildi. Ama meclisteki yerini almasına izin verilmedi. 1954'te yeniden seçildiyse de meclise girmesi bir kez daha engellendi. 1955'te büyük bir çoğunlukla Conakry belediye başkanı seçildikten bir yıl sonra meclis üyeliği onaylandı. 1957 sonunda Gine Yürütme Konseyi başkan yardımcılığına getirildi.
Fransa'nın denizaşırı topraklarının geleceğini belirlemek için 1958'de yapılan halkoylamasında bağımsızlık yönünde başarılı bir kampanya yürüttü. Gine'nin 2 Ekim 1958'de bağımsızlığını elde etmesinden kısa bir süre sonra devlet başkanlığına seçildi. Fransa'nın ülkedeki bütün teknisyenlerle uzmanlarını geri çekmesi ve taşınabilir tesisleri sökmesi üzerine Doğu Bloku'ndan yardım alma yoluna gitti. Bu arada Batılı ülkelerin de desteğini kazanmaya çalıştı.
Gana devlet başkanı Kwame Nkrumah'la birlikte Afrika'nın siyasi birliğine yönelik bir dış politika izledi. Ama Gana'yla birleşme kararına işlerlik kazandıramadı. 1966'da iktidardan devrilen Nkrumah'a sığınma hakkı tanıdı. 1971'de komşu Portekiz Ginesi'nden (bugün Gine-Bissau) girişilen başarısız bir saldırının ardından muhalefete karşı geniş çaplı bir sindirme politikasına yöneldi. Bağımsızlıktan sonraki bütün seçimlerde rakipsiz olarak devlet başkanlığını görevini elinde tuttu ve ülkeyi demir yumrukla yönetti.
İç politikadaki sertliğine karşın uluslararası ilişkilerde ılımlı bir önder olarak öne çıktı. 1982'de İslam Konferansı Örgütü'nün (İKÖ) İran-Irak Savaşı'nda arabuluculukla görevlendirdiği heyete başkanlık etti. Vitrell'de (Fransa) yapılan Fransız-Afrika zirvesinde kilit bir rol oynadı. Afrika Birliği Örgütü (OAU) içinde de etkili bir konum üstlendi.
26 Mart 1984'te, Cleveland, ABD'de geçirdiği kalp ameliyatı sırasında yaşamını yitirdi.
Yayımlanmış eserleri arasında La Révolution et l'unite populaire (1946; Devrim ve Halkın Birliği) ile şiirlerini topladığı Les poèmes militants (1964; Militan Şiirler) sayılabilir.
- Önce gelen:
- Gine devlet başkanı
- Sonra gelen:
