Hafıza Molekülü

Kullanılmayan Bilginin Silinmesi Gerekiyor

Son yıllarda yapılan araştırmalar belleği, sanılanın aksine, edilgen bir depo olmaktan çıkardı; gençlik döneminde, beynimiz bazı nöral bağlantıları güçlendirip bazılarını zayıflatarak yeni anılar için yer açarken yaşlandıkça kullanılmayan bilginin silinememesi öğrenmeyi zorlaştırıyor.Beynin hipokampüs bölgesinde bulunan NMDA reseptörü öğrenme ve hafızada düzenleyici role sahip. NMDA reseptörü NR2A ve NR2B alt birimleriyle bu düzenlemeyi yapıyor. Nöronlar arası bağları kuvvetlendirerek öğrenme ve hafızayı optimize eden NR2B alt biriminin ekspresyonu çocuklarda fazlayken ergenlikle birlikte azalmaya başlıyor. Bu sinaptik bağlantıların güçlendirilmesi 'uzun süreli potansiyalizasyon'la sinaptik plastisiteye neden oluyor ve öğrenilen şeyin belleğe kaydedilebilmesini sağlıyor.

Ergenlik döneminden sonra NR2B sayısının azalmasıyla NR2A'nın oranı artıyor. Düşük sayıda NR2B'ye sahip olacak şekilde dizayn edilmiş farelerle yapılan deneylerde beklenmedik sonuçlar ortaya çıktı; fareler sinaptik bağların güçlendirilmesinde ve kısa süreli bilgi depolamada başarılı olurken var olan bağlantıları zayıflatamıyorlardı (Sinaptik dayanıklılığın uzun süreli değişimi uzun süreli depresyon olarak da adlandırılabilir).

Araştırmacılar uzun süreli potansiyalizasyon seviyesinin düşük olmasını ve bu durumun öğrenme ve hafızada güçlük yarattığı sonucunu beklerken asıl sorunun var olan güçlü bağlantıları zayıflatamamak olduğunu gördüler. Sinaptik bağlantının geri dönüşü olmaksızın güçlendirilmesi kullanılmayan bilginin de uzun süreli depolanmasına olanak sağlıyor ve bu gereksiz depo hem kısa süreli hem de uzun süreli hafızada sorunlara neden oluyor.Alzheimer ya da yaş kaynaklı demans durumlarında ise bu aksaklık açıkça görülüyor. Ayrıca bu sinaptik güçlenmenin elimine edilememe durumunun, yaşlılıktaki inatçı tavrın ve ergenlik sonrası öğrenilen yabancı dili kişinin kendi aksanıyla telaffuz etmesinin açıklaması olabileceği de belirtiliyor.

Kaynak : Science Daily (09 Ocak 2013)

MsXLabs Üye Girişi