Atatürk’ü etkileyen en önemli kişi Jean-Jacques Rousseau olmuştur. Okul çağlarında Rousseau’yu bilen ve okuyan Mustafa Kemal için önemli olan, bu Fransız düşünürünün kişi için özgürlükçü, toplumda siyasal ve rejim olarak da Cumhuriyetçi olması idi. Atatürk’ün Rousseau’nun Contrat Socidl adlı kitabının 1913’te yapılmış olan Türkçe çevirisini çok dikkatle okuyup işaretlediğini de görü- yoruz. Bugün TBMM Başkanlık kürsüsünün arkasındaki Egemenlik Kayıtsız Şart sız Ulusundur sözlerinin kaynağı da buraya dayanmaktadır. Atatürk’ün bir monarşi yanlısı olan Montesquieu’dan da etkilendiğini onun Del’esprit de Lois (Kanunların Ruhu) adlı eserini okuduğu ve incelediğini de görüyoruz. Atatürk, Cumhuriyetin bir erdem rejimi olduğunu bu kişinin eserlerinden öğrenmiştir.
Bunların yanında Atatürk ilim ve akıl ile ilgili görüşlerinden dolayı da Voltaire’den etkilenmiştir. Voltaire; ilmin ilerlemesi sayesinde insan uyanacak ve dinin değil, ilmin sesine kulak verecektir diyor ve kulak veren Atatürk de ben manevî miras olarak hiçbir ayet, hiçbir doğma, hiçbir donmuş ve kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevî mirasım ilim ve akıldır demektedir Yabancı düşünürlerin yanında Atatürk, Türk fikir adamlarından da etkilenmiş ve onlardan da ilham almıştır.
Özellikle Atatürk’te vatan ve özgürlük kavramlarının oluşmasında Namık Kemal etkili olurken toplumsal ve devrimci görüşlerin oluşmasında Şehbenderzade Ahmet Hilmi etkili olmuştur. Biyolojik materyalizm, sosyal ve lâik düşünce konularında Abdullah Cevdet, Atatürk’ü etkilerken, eğitim konusunda Ziya Gökalp, lâik devlet düzeni konusunda Ali Suavi, Atatürk’ü etkileyen diğer fikir adamları olmuştur. Bunların yanında Faruk Nafiz Çamlıbel, Yahya Kemal, Tevfik Fikret, Mehmet Emin Yurdakul da Atatürk’ün sevdiği ve tesiri altında kaldığı şairlerdendir
