En Küçük Dış Gezegen Kepler-37b
En küçük dış gezegen keşfi.
Gök bilimciler, bugüne kadar tesbit edilen en küçük gezegeni keşfettiklerini açıkladı. En küçük dış gezegen unvanını alan ‘Kepler-37b’, neredeyse Ay büyüklüğünde.Bilim dünyası, Güneş Sistemi’nin en küçük gezegeni olan Merkür’den daha küçük olan bir dış gezegen keşfetti (Plüton, 2006’dan bu yana cüce gezegen olarak kabul ediliyor.)
Kepler-37b adı verilen gezegen, Dünya’dan yaklaşık 215 ışık yılı uzaklıkta bulunan güneş sisteminde yer alıyor. Yıldız sisteminde, Kepler-37b’nin dışında, kendisinden daha büyük olan Kepler-37c ve Kepler-37d adıyla iki gezegen daha bulunuyor. Space'in verdiği bilgiye göre, Kepler-37b, yıldızının etrafındaki dönüşünü 13 günde tamamlıyor. Haliyle yıldızına çok yakın olan gezegenin yüzeyindeki sıcaklık, yaklaşık 427 derece. Doğal olarak, Kepler-37b yaşam için uygun şartları sunmuyor.NASA’nın Kepler uzay aracı tarafından keşfedilen Kepler-37b, yıldızının önünden geçerken oluşturduğu iz sayesinde tespit edildi. Gezegenlerin yıldızları önünden geçerken bıraktığı izler, Kepler-37 sistemindeki diğer gezegenlerin de tesbit edilmesini sağlamıştı.
Space.com'a açıklama yapan NASA’nın Ames Araştırma Merkezi’nden Thomas Barclay, “Kepler 37-b’nin güneşi önündeki geçişini engelleyen sinyaller fazla değildi... Burada ilginç olan detay, güneşin önündeki parlaklığın sadece milyon başına 22 parça azalmasıydı” dedi. Kepler uzay aracı, aydınlık ölçüleri veya ‘ışık eğrileri’ analiz ederek gezegen arıyor. Uzay aracı, her 30 dakika 150 binden fazla gezegenden yayılan aydınlığı inceliyor. Gezegenler, yıldızlarının önünden geçerken neden oldukları ‘parlaklık azalması’ sayesinde tespit edilebiliyor.
Yaşamak için Çok Sıcak
Gök bilimciler, Kepler-37 sistemindeki üç gezegenin birden yaşama olanak tanımadığını belirtti. Kepler-37b, 37c ve 37d, güneşlerine bir astronomik birim (AU) kadar olan mesafe içinde yer alıyor. Güneş ile Dünya arasındaki mesafeyi temsil eden bu uzaklık, yaklaşık 150 milyon kilometre. Kepler-37b, güneşine sadece 0.10 AU ile en yakın olan gezegen. Bu nedenle bir atmosfer bulundurmuyor, yüzeyinde sıvı halde su yer almıyor. Dünya’dan küçük olan Kepler-37c, güneşine 0.14 AU mesafede ve o da yaşam şartları sunmaktan çok uzak. Sistemin en büyük gezegeni olan Kepler-37d, Dünya’nın iki katı ve 0.2 AU mesafede yer alıyor. Barclay, “Sistemi daha dikkatli bir şekilde inceliyoruz. Kepler-37’nin yörüngesinde daha fazla gezegen olabilir” ifadesini kullandı.
Defalarca Kontrol Edildi
Barclay ve ekibi, Kepler-37b’nin varlığını kanıtlamak için defalarca çok titiz analizler yaptıklarını belirtti. Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi’nde bulunan ‘Blender’ adı verilen bir cihazı kullanan gök bilimciler, Kepler-37b’nin tesbit edilmesini sağlayan parkaklığı etkilemiş olabilecek tüm faktörleri test etti. Sonuçlar, araştırmacıları yüzde 99 oranında tatmin etmeyi başardı.Araştırmacılar, Kepler-37 yıldızı hakkında daha fazla bilgi elde etmek için astro-sismoloji kullandı ve yıldızın akustik salınımlarını inceledi. Yapılan analizler, gezegenin büyüklüğü hakkındaki yüzde 30’a varan belirsizliği yüzde 3’e düşürdü.
Barclay, “Kepler-37’nin Güneş’in kütlesinin yüzde 75’ine sahip ve yüzde 80 daha büyük olduğunu düşünüyüruz. Böylece, Güneşimizle aynı güneş sınıfına giriyor” dedi. 600 milyon dolarlık bir projenin ürünü olan Kepler uzay aracı, Mart 2009’da Uzay’a gönderildi.Kepler, bugüne kadar 2 bin 740 dış gezegen adayı tesbit ederken, bu gezegenlerin yüzde 90’ından fazlasının gezegen olabileceği ifade edildi. Kepler, yıldızların önünden geçerken karanlık oluşturan izleri takip ederek gezegen keşfine devam ediyor.
Kaynak: Ntvmsnbc / Space (21 Şubat 2013,12:10) Son düzenleyen nötrino; 28 Mart 2016 23:36
