Yabancıların İkamet İzni İşlemlerine İlişkin Tanımlar 1-Çalışmak Üzere İkamet İzni:
Türkiye`ye gelen yabancılar, geldikleri tarihten itibaren bir ay içerisinde ve her halükârda çalışmaya başlamazdan önce ikamet tezkeresi almak zorundadırlar.
Bu durumda, Türkiye’ye çalışmak amacıyla yurtdışından çalışma vizesi alarak gelmiş olan yabancıların, en geç 30 gün içerisinde ve çalışmaya başlamazdan önce ikamet tezkeresi alması gerekmektedir.
2- İkamet Tezkeresi İçin Müracaat Süresi;
Çeşitli amaçlara yönelik uzun veya kısa süreli vizelerle veya vize muafiyeti, bandrol veya kaşe vizelerle Türkiye’ye gelen yabancıların ikamet tezkeresi almaları zorunludur.
Örneğin, Bir yıllık ikamet hakkı sağlayan uzun süreli bir vize ile Türkiye’ye gelen bir Alman vatandaşının üç ayın sonunda, aynı tür bir vize ile gelen bir Ürdün vatandaşının ise bir aydan sonra, (Ancak, talep edenlere giriş tarihinden itibaren geçerli olmak üzere ikamet tezkeresi düzenlenebilir.)
Üç aylık vize muafiyeti ile gelen bir yabancının üç ayın sonunda,
Üç aydan az sürelere sahip vize muafiyeti veya diğer vizelerle gelenlerin bu sürelerinin sonunda,
İkamet tezkeresi bulunanların, tezkerelerinin bitim tarihinden itibaren 15 gün içinde, Türkiye’de çalışacak yabancıların ise çalışmaya başlamadan evvel, emniyet makamlarından ikamet tezkeresi almaları gerekmektedir.
Dolayısıyla yabancıların ikamet tezkeresi almadan kalabilecekleri sürenin sonu, aynı zamanda tanzim edilen ikamet tezkerelerinin başlangıcı olmaktadır. Bu arada, çalışma, öğrenim, araştırma, uzun süreli kalma gibi amaçlarla dış temsilciliklerimizden vize alarak gelen yabancılara ise talepleri halinde giriş tarihi esas alınarak da İkamet tezkeresi tanzim edilebilecektir.
Ancak, bandrol ve kaşe vizelerle veya vize muafiyetinden istifade ederek gelen yabancılara verilecek ikamet izinlerinde bu vizelerin bitiş tarihi ikamet tezkeresinin başlangıcı olarak kabul edilecektir.
Uzun süreli ikamet hakkı sağlayan vizelerle gelip, yukarıda öngörülen süreler içinde müracaat ederek ikamet tezkeresi almayan yabancılardan, Türkiye’den çıkışları sırasında, ihlalde bulundukları tarihteki harç miktarının bir kat fazlası alınmak suretiyle cezalı ikamet harcı ve ikamet tezkeresi bedeli tahsil edilmektedir.
a- İlk defa ikamet izni alacaklar: Bu yabancılar, vize veya vize muafiyet süresi içerisinde İkamet edecekleri ildeki Valiliğin ilgili müracaat makamına başvuru yapmak zorundadırlar.
b- İkamet tezkeresi almış olup da süresini uzatacak yabancılar: Bu yabancıların tezkere süresinin bitiminden itibaren izinlerini on beş gün içerisinde uzatabilme hakları mevcuttur. Bu itibarla Türkiye’de ikamet tezkeresi alan ve ikametinin sona ermesinden itibaren on beş gün içerisinde yurdumuzdan çıkış yapan yabancılardan kesinlikle cezalı ikamet harcı ve defter bedeli alınmamaktadır. Bunun için fazladan ceza ödememek için zamanında ikametli bulundukları ildeki Valiliğin ilgili müracaat makamına başvuruda bulunmaları gerekmektedir.
3-İkamet Tezkerelerinin Yenilenmesi veya Sürelerinin Uzatılması:
a- Türkiye’de ikamet tezkerelerini yenilemek veya süresini uzatmak isteyen yabancılar bu tezkerede yazılı sürenin sona ermesinden itibaren on beş gün içerisinde ikametli bulundukları ildeki Valiliğin ilgili müracaat makamına bizzat veya bilvasıta(vekalet vererek) müracaat etmek ve yenisini almaya veya süresini uzattırmaya yükümlüdür.
b- Yabancının konumu değişmiş olsa dahi (adres, iş, statü, medeni hal ve ikamet tezkeresini aldığı ilden başka bir ile nakil v.b. durumlardaki değişiklikler) kendisine ikamet izni verilecek ise uzatma aynı tezkere üzerinde yapılacaktır
c- Süresi biten ikamet tezkereleri üzerinde en fazla dört defa uzatma işlemi yapılabilir.
4- İkamet Tezkerelerini Kaybedenler:
İkamet tezkerelerini kaybedenler derhal ilgili makama müracaat ederek yenisini almaya mecburdurlar. Bunlara kaybettikleri ikamet tezkerelerinin süresince geçerli olmak üzere yeniden ikamet tezkeresi verilir. Yeni ikamet tezkerelerinden harca tabi olanlar için harçların yarısı alınır.
5-Türkiye’den Ayrılanların İkamet Tezkereleri:
Süresi bitmiş dahi olsa ikamet tezkereleri çıkış esnasında yabancıdan alınmaz.
6- İkamette Kesinti:
Mazeretsiz olarak Türkiye’deki İkametine altı aydan fazla ara veren yabancıların daha sonra yapacakları ikamet izin taleplerinde önceden almış oldukları ikamet izinlerinin toplamı dikkate alınmaz. Bu kişiler hakkında Türkiye’de ilk defa ikamet izni talebinde bulunan yabancılar gibi işlem yapılır.
Başka bir deyişle.. İkamet tezkeresi hamili olup ta yurtdışına çıkış yapan ve sona eren ikamet tezkeresini geçerli bir nedeni olmaksızın altı ay içerisinde uzattırmayan veya Türkiye’de olmasına rağmen tezkeresinin süresini yine altı ay içerisinde uzattırmamak suretiyle ülkede izinsiz ikametli olarak bulunması anlamına gelir.
Bir önceki yazımız olan
Vize işlemleri başlıklı makalemizde Emniyet müdürlüğü, ikamet ve oturma hakkında bilgiler verilmektedir.
