Dört kız çocuğu olan bir ailenin en büyük çocuğudur(Emel,Şenel,Fatoş,Hülya). 13 yaşında Arif Sami Toker’den müzik dersleri almaya başladı. Toker’in yetiştirdiği en ünlü ve yetenekli sanatçı olarak kabul edilmektedir. Üç yıl Münir Nurettin Selçuk’tan ders alarak müzik eğitimine devam etti. Keşan ortaokulu ve Çapa Lisesi’nden mezun olduktan sonra üç yıl süresince İstanbul Belediyesi Konservatuarı (Beşiktaş)Şan Bölümü’nde Fransa'da zamanında Münir Nurettin Selçuk a da hocalık yapmış olan şan hocası Alex Rosenthal dan dersler aldı.Muhittin Sadak'tan da solfej dersleri aldı.(dönem arkadaşları Mine Mater,Erkin Koray ile aynı solfej sınıfında idiler) Bu arada Hürriyet Haber Ajansı’nın açtığı yarışmada Münir Nurettin Selçuk’a ait ağır bir klasik okuyarak ‘Ses Kraliçesi’ seçildi.

Henüz 17 yaşındayken Ankara Gençlik Parkı’nda Necdet Yazar’ın gazinosunda ilk defa sahneye çıktı. 1963 yılında Ankara Radyosu’na sınavla solist olarak girdi ve yaklaşık yedi yıl hizmet verdi. Ankara seyircisi karşısında sahne tecrübesi kazanan sanatçı, Egemen Bostancı’nın teklifiyle İstanbul müzik piyasasına transfer oldu ve Lalezâr Gazinosu’nda assolist olarak sahne almaya başladı. Bu arada İstanbul Radyosu’na geçti ve İstanbul’a yerleşti.

İstanbul'a gidişiyle yoğun bir çalışma dönemine giren Emel Sayın pek çok müzik albümünün yanı sıra sinema filmlerinde de rol aldı. Ancak, 1970'lerin ortasından itibaren Yeşilçam'da başlayan seks filmleri furyası nedeniyle sinemadan uzaklaşarak yalnızca müzikle ilgilenmeye başladı. 2001 yılında Mehmet Ali Erbil'le birlikte Aşkım Aşkım adlı TV dizisinde rol aldı.