Marie Henri-Beyle Stendhal(1783 Grenoble-1842 Paris)
MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
Fransız romancı. Asıl adı Marie-Henri Beyle'dir. Babası zengin bir avukattı. Çocukluğunun en önemli olayı, yedi yaşındayken çok sevdiği annesini yitirmesi oldu. Babası ve halası tarafından yetiştirildi.
Öğrenimini sürdürmek üzere gittiği Paris'te yeğeninin aracılığıyla Savaş Bakanlığı'na girdi. Görevli olarak İtalya'ya gönderildi (1799). Daha sonra ordudan ayrıldı (1802) ve Paris'te üç yıl başıboş bir hayat sürdü. Genç bir tiyatro oyuncusunun ardına takılarak Marsilya'ya gitti ve bir ihracat şirketinde çalıştı. Yeniden orduya girdi (1806). Subay olarak Napoléon'un Rusya Seferi'ne katıldı (1813). Ordudan ayrılarak Milano'da yerleşti (1814). Mozart, Haydn ve Napoléon üzerine kitaplar yazdı. "Rome, Naples et Florence" (Roma, Napoli ve Floransa, 1817) adlı öykü kitabını yayımladı. Onu İtalyan yurtseverleriyle ilişki kurmakla suçlayan Avusturya hükümeti tarafından Paris'e dönmeye zorlandı (1821). Dokuz yıl boyunca, düşük bir gelirle Paris'te yaşadı ve kendini edebiyata verdi. Roman yazmaya oldukça geç başladı. İlk romanı "Armance" (1827) ilgi uyandırmadı. Fransız hükümeti tarafından, Roma yakınlarındaki Civita Vecchia konsolosluğuna atandı (1831). Yeniden Paris'e döndükten sonra (1841), bir inme sonucu öldü. Stendhal, coşumculuk döneminde yaşamasına karşın gerçekçilik akımının öncülerinden biri oldu. İnsanı toplumsal çevresiyle birlikte inceledi ve çevrenin, insanın ruh dünyası üzerindeki etkilerini gösterdi. "Le Rouge et le Noir" (Kırmızı ve Siyah, 1830) adlı ünlü romanında, çağının Fransa'sının değişik toplumsal kesimlerini sergiledi, toplumda kendine bir yer edinmek için her şeyi göze alan bir gencin trajik öyküsünü, duygusallığa kaçmadan, nesnel bir anlatımla dile getirdi.
Başlıca romanlarından biri sayılan "Le Chartreuse de Parme"da (Parma Manastırı, 1839), Napoléon ordularının işgali altındaki İtalya'yı yansıttı. Fransız toplumundaki çıkarcı düşünce tarzını yeren "Lucien Leuwen" adlı romanınıysa bitiremedi. Yaşadığı dönemde anlaşılamamış, bu nedenle de başarılı olamamış bir yazar olan Stendhal, günümüzde 19. yüzyılın en önemli romancılarından biri olarak değerlendirilmektedir.
