Estergon Kalesi Vikipedi, özgür ansiklopediEstergon Kalesi (Macarca: Esztergomi vár) Macaristan'ın başkenti Budapeşte'nin 60 km kuzey batısında Tuna nehri kıyısında yer alan kale.
Macaristan ve Osmanlı tarihinde büyük bir önem taşır. 13. yüzyıl başına tarihlenen kale, Macaristan’ın tarihinde inşa edilmiş ilk önemli yapılardan birisidir. 1241’deki Moğol istilasına kadar Macar Krallığı’nın idari ve dini merkezi olmuştur.
Osmanlı Devleti, ilk defa 1543’te o sırada Avusturyalılar’ın yönetiminde olan kaleyi zaptetti. 1595 yılında Osmanlılar’ın kaleyi teslim etmek zorunda kalması Türkülere konu olmuştur. 1605 yılında yeniden zaptedilen kale, 1683’te kesin olarak Osmanlı yönetiminden çıktı. Günümüzde bir turistik çekim merkezidir.
Estergon Kalesi
Tarihi
Estergon Kalesi,
1241’deki
Moğol istilasına kadar
Macar Krallığı’nın idari ve dini merkeziydi. Kral IV. Bela
1256’da başkenti
Budin’e taşıdı ve kaleyi din adamlarına bıraktı.
Başpiskoposluk makamının bulunduğu yapı, günümüzde
müzedir.
Kale,
1530’da Avusturya Kralı
Ferdinand tarafından istila edildi.
Osmanlılar tarafından ilk fethedilişi
Macar Kralı
János Szapolyai’nin
1540 yılında ölümünün ardından Avusturyalılar ile Osmanlılar arasında Macaristan’ın yönetimi konusunda bir rekabet başladı. Daha önce
Budin’i ve
Peşte’yi fetheden Osmanlı
Padişahı Kanuni Sultan Süleyman, 1543 yılı Nisan ayı sonlarında
Edirne’den yola çıktı ve
29 Temmuz 1543’te ordusuyla Estergon Kalesi’ni
kuşattı.
Estergon Kalesi, ilk defa
10 Ağustos 1543 tarihinde on iki günlük bir kuşatmanın sonunda
Kanuni Sultan Süleyman komutasındaki Osmanlı ordusu tarafından zaptedildi. Kalenin bulunduğu bölge bir sancakbeyliği haline getirilerek
Budin Beylerbeyliği'ne bağlandı.
İlk defa Osmanlı yönetiminden çıkması
Kale,
4 Ağustos 1595’te
Alman,
Leh ve
Venedikliler'den oluşan büyük bir ordu tarafından kuşatıldı.
Sokolluzade Lala Mehmed Paşa'nın kumandanlığındaki küçük bir ordu kaleyi savundu. Ancak, yardım gelmemesi üzerine açlık ve susuzluk baş gösterince
2 Eylül 1595’te teslim olmak zorunda kaldı. Olaya bizzat tanıklık eden Osmanlı
tarihçisi İbrahim Peçevi tarafından kaydedilen savunma,
Estergon Kalesi Türküsü’nün esin kaynağıdır.
İkinci kez Osmanlılar tarafından fethi
Kaleyi geri almak isteyen Osmanlılar
1605 yılında tekrar bir kuşatma düzenlediler. Bu sefer
Sadrazamlık görevine getirilmiş olan
Sokolluzade Lala Mehmed Paşa, bir aylık kuşatmadan sonra kaleyi
3 Ekim 1605 tarihinde ele geçirdi. Kale bu tarihten sonra 78 yıl daha Osmanlıların elinde kaldı.
Osmanlı yönetiminden çıkışı 1683 yılında Osmanlıların
II. Viyana Kuşatması'nda başarısızlığa uğramasından sonra
Avrupa Devletleri'nin
Kutsal İttifak'ı oluşturarak Macaristan'ı Osmanlıların elinden alması sonucu Estergon Kalesi
1 Kasım 1683'te bu sefer kesin olarak Osmanlı yönetiminden çıktı.
Estergon Kalesinin çevresi