Güney Sudan
MsXLabs.org & Vikipedi, özgür ansiklopedi
Güney Sudan
Güney Sudan Cumhuriyeti, Yukarı Nil nehri havzasında yer alan bir Orta Afrika ülkesidir. Doğusunda Etiyopya, kuzeyinde Sudan, güneyinde Kenya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Uganda, batısında ise Orta Afrika Cumhuriyeti ile komşu olan ülkenin başkenti Cuba'dır.
Güney Sudan, uzun yıllardır devam eden etnik ve dinî ayrışmalar nedeniyle Sudan'dan ayrılıp 2011 yılı itibariyle bağımsızlığını ilan etmiştir. Sancılı geçen ayrılış süreci ilk olarak 9 Ocak 2005 yılında II. Sudan İç Savaşı sonrasında Güney Sudan'ın özerkliğini ilan etmesiyle başladı.
Geçmiş yıllarda Sudan hükûmeti tarafından tanınmayan Güney Sudan, 9 Ocak 2011 tarihinde yapılan "bağımsızlık referandumu"na göre 9 Temmuz 2011 tarihinde bağımsızlığını ilan etme hakkını kazanarak, 2011 yılının Mayıs ayının sonlarına doğru Sudan hükûmeti tarafından tanınmasına olanak sağlamıştır.
Güney Sudan Birleşmiş Milletler, Afrika Birliği ve Hükûmetlerarası Kalkınma Otoritesi gibi örgütlere üyedir.
Coğrafya
Güney Sudan
Güney Sudan 3°, 12° kuzey enlemleri ve 24°, 36° doğu boylamları arasında yer alır. Ülke bitki örtüsü olarak tropikal orman, bataklık ve geniş çayırlarla kaplıdır. Nil nehrinin yukarı havzalarında bulunan ve Nil'in iki büyük kolundan biri olan Beyaz Nil nehri Güney Sudan'dan doğmaktadır. Coğrafi olarak batısında Bahr-el Gazal, güneyinde Ekvator ve Bahr-el Cebel bölgeleri, kuzeyinde Yukarı Nil, doğusunda Jonglei, merkezinde ise Göller bölgesi olarak ayrılmıştır.
Güney Sudan'da koruma altında olan geniş doğal alanlara sahip. Dünyanın 2. en büyük vahşi yaşam ve göç alanına ev sahipliği yapan ülke, Etiyopya sınırındaki Boma Ulusal Parkı ve Sudd sulak alanı ile Demokratik Kongo Cumhuriyeti sınırı yakınındaki Güney Ulusal Parkı ile zengin bir doğal yaşamı barındırıyor. Ulusal park ve çayırlık-ormanlık alanlarında sayısız kuş çeşidiyle birlikte, Afrika'ya özgü antilop, aslan, manda, fil, maymun, zebra ve zürafaların yoğun popülasyonu ve göç alanı bulunmakta. Özellikle 2005 yılında başlayan çalışmalar ile azalan yaban hayatı popülasyonları için önemli kazanımlar elde edildi. Ülkenin güneydoğusunda 1,3 milyon antilopun geniş göç alanı ve yollarının büyük ölçüde koruma altına alınması buna en önemli örneklerden.
Ülke geniş ve zengin doğal hayat alanlarına sahip olmasına rağmen, nüfus artışı, Batı ülkelerinin artan endüstriyel yatırımları ile çevre ve yokolan doğal yaşam sorunlarını da yaşamakta. 2006 yılında Güney Sudan federal yönetimi, bölgenin fauna ve florasının korunması ve yaygınlaşması için mümkün olan her şeyi yapma, bunun yanında olası orman yangınlarının etkilerini azaltmak, atık boşaltma ve su kirliliği ile mücadele kararını açıkladı.
Tarih
Bağımsızlık
Güney Sudan'ın bağımsızlığı 9 Temmuz 2011'de resmî olarak ilan edildi.
22 yıllık iç savaşa son veren 2005'teki anlaşma uyarınca Güney Sudanlılar, Ocak'taki referandum sonucunda Hartum'dan ayrılma kararı almıştı.
Silahlı Kuvvetler
Güney Sudan bağımsızlaşmadan önce Sudan ile birçok savaşa katılmıştır.Bağımsızlık mücadelesi veren Sudan Halk Kurtuluş Ordusu, 1.Sudan İç Savaşı ve 2.Sudan İç Savaşı'nda militan grup olarak, 2012 Sudan-Güney Sudan Sınır Çatışmaları'nda ise silahlı hükûmet güçleri olarak girmiştir..
