Arama


cHAKİ - avatarı
cHAKİ
Ziyaretçi
9 Ekim 2013       Mesaj #8
cHAKİ - avatarı
Ziyaretçi
Sperm kalitesi


Bir erkeğin çocuk yapabilme kabiliyeti iktidarı ile alakalı değildir, spermlerin yumurta hücresini dölleme kabiliyeti ile alakalıdır. Bir erkeğin sperm kalitesini sperm analisi gösterir. Bu analis normale steril ortamlarda, kısırlık süphesi (çocuk isteği olupta gerçekleşmeyen erkeklerde) veya vazektomi (erkeğin kendi isteği üzeri sperm kanalini korunma adına engelemesi) üzerine yapilir. Sperm analisinde yapilan işlem ise, dölün laborda mikroskopik muayeneye tabi tutulmasıdır. Muayene hızlı, basit ve acı olmadan gercekleşir. Sperm analisi genelde urolog, dermatolog veya androlog tarafından yapılır.


Sperm analisinin ücreti

çocuk isteği olupta gerçekleşmeyen eşlerde veya kadın doktorun tavsiyesi üzere yapılan sperm analislerinde, yetikili sosyal sağlık kurumu ile ücreti karşilama adına görüşebilirsiniz. Kabul edilmedigi taktirde bir sperm analisinin maliyeti 100 - 200 euro civarindadır.


Sperm analisi yaptırmak istediğinizde, dikkate almanız gerekenler:

Yeterince bilgi sahibi olabilmek icin, spermin en ideal şekilde - bu genelde üç beş gün cinsel iliskiye girmemekle birlikte, erkeğin kendi çabasi ile boşalması üzeri - bu sıvının steril bir kaba konulmasıdır. Döllerin prezervatif yardımı ile toplanması tavsiye edilmez, cünkü prezervatifteki sperme zarar verebilcekek maddelerin olmasi, bu işlemi zorlaştırabilir. Tabiki sperme zarar vermeyecek prezervatiflerde mevcutdur. Illa bu işlemi partneriniz yardımı ile yapmak istiyorsanız bu tür prezervatifleri kulanmanızda fayda vardır. Alınan spermin yarım saat en geç bir saate kadar analis için labora yetirştirmeniz gerekir. Bu sürec uzatıldığında ise sıvının soğuması üzeri spermlerin hasar görme ihitmali yüksektir. Analis genelde döllün, sıvı haline gelidiğinde, genelde bu evre 15 - 30 dakkika sonra görülür, başlar. Analisin amacı ise, mikroskopik ortamda spermlerin hareketliligini, formunu ve çoğunluguna bakmakdır.

Spermlerinizin çoğunlugu ve hareketlili günden güne değişebilecegi icin iki sperm analisini en az 4 hafta ara ile yaptırmanızda fayda vardir.


Sperm analisi: dünya sağlık organisasyonu tarafından belirlenen değerler

Sperm analisini değerlendirmeye aldındığında ise WHO (dünya sağlık organisasyonu) tarafından belirlenmiş değerlerle ölcülür.

Sperm analisi icin verilen referans veriler dünya sağlık organisasyonu tarafından düzenli aralıklar ile yorumlanıp, yeniden değerlendirliyor. Bunun icinde çocuk yapapilme kabılıyetı bulunan erkeklerin incelenmesi temel olarak alınıyor. 2010 yılının ilkbaharında “WHO laboratory manual for the Examination and processing of human semen” adlı el kitabçıgının 5. baskısı açıklandı ve referans veriler ile ilgili bircok yenilik getirildi.

Önemli olan bu verilerin bir norm anlamında kullanıldıgıdır ve bu değerlerin altına düşüldüğünde çocuk yapma kabiliyeti oluşmaz anlamına gelmemektedir. Elbette ki sperm kalitesi daha düsük olan erkeklerinde çocuklari olabilir. WHO parametreleri erkeklerin çocuk yapabilme kabiliyeti anlamında dünya çapinda bir standardı birlikte getiriyor ve bunu global anlamda standardise ve dünya çapinda geçerli kıyaslamaları temel kılabiliyor.
Yeni el kitabcıgında bazı veriler (aşaya cekilerek) yeniden düzenlenmiştir. Simdiye kadar yapılan diretiflere baz alarak en büyük fark ise morfoloji degerendirilmesinde yapılmıştır. Spermlerin şekli eskiden sanıldıgı gibi, daha az etki yaptığı tahmin ediliyor. Ikinci büyük değişim ise hareketlilik ile iligili. Buradada değerlindirme temeli değiştirilimistir ve norm verileri düşmüştür. Bundan böyle 1/3 ileri akımlı spermler yeterli kılınıyor, tabiki hızlarını kayde almaksızın.


Detaylı şekilde yeni norm verileri (şimdiye kadar geçerli olan veriler parantez içinde)

PH - değeri >_ 7,2
Meni akıtma haçmi 1,5 ml (2ml)
Sperm yogunlugu
>_ 15 miliyon (20) sperm/mililitre

Tüm sperm sayısı >_ 39 miliyon (40) sperm
Hareketlilik >_ 32% ileriye hareketli sperm
>_ 40& hareketli sperm
Morfoloji >_ 4% (30%) normal form/sekil
Yasayan spermlerin oranı(esoin teste) >_58% (75%) Sperm antikor
Mixed antiglobulin Reaktion (MAR) >_50% sperm - sinmis zerreler ile
Lökositler < 1miliyon/mililitre


Sperm haçmi

Spermin sayısının doğurganlılıkla genel alakalı değildir. Önemli olan sıvının içindeki sperm sayısıdır.

PH-değeri

Normal PH değeri alkakliktir, asitli PH değeri ise sperm hücrelerini öldürür.

Sperm yoğunlugu

Meni sıvısındaki sperm yoğunlu ise hemozitometrede sayılarak belirtiliyor. Bunun için meni sıvısının belirlenmiş bir miktari zitometrein sayı bölumune konularak mikroskop yardımı ile sayilir. Bunu baz alarak tüm sperm yoğunlu hesaplanabilir.

Hareketlilik

WHO tarafından hareketlilik 4 kategoriye ayrılmıştır - a’dan d’eye kadar:

a: hızlı ilerleyen = hızlı ileriye hareket etme kabiliyeti
b: ilerleyen = yavaş, uyuşuk ileriye hareket etme kabiliyeti
c: ilerleymeyen = yerine hareketlilik, daire içinde yüzen
d: hareket etmeyen = yerinde sayan, hiçbir hareketlilik göstermeyen

Spermlerin yüzde 25’den çoğu hızlı ileriye hareket ediyor ise (kategori a) veya yüzde 50’den fazlası yavaş, uyuşuk ilerliyorsa (kategori a + b), hareketlilik normal olarak adlandırlır. Bu sınıflandırma WHO tarafından yeni bir düzenleme ile ilerleyen spermler grubu olarak birleşdirilmiştir.

Morfoloji

Spermlerin şekli doğurganlılık belirtisi adına çok büyük önem arz eder. Bir sperm üç bolümden oluşur: kafa, orta kısmı ve kuyrugu. Spermin kafasında ise varis bilgiler vardir, onun üzerinde bulunan şapka ise enzym icerir, bu spermin yumurtaya girişini kolaylaştırır. Orta kısımda ise hücre organcıkları vardır bunlar ilerlemeye enerji saglarlar. Kuyruk ise ilerlemeyi koordine eder.

Dirilik

Diriligi belirlmesi ise ölü spermleri boyamakla anlaşilır - bunun icin eosin adlı renklendirici kulanılır - ölü spermlerin hücre kabuğundan hücrenin ic kısmına doğru renklendirici girer. Yaşayan spermler icin eosin maddesi hücre kabuğundan iceri gecmez.

Sperm antiker

Meni sıvısının icinde bulunan sperm antikorlar çocuk yapabilme kabiliyetinide etkiler. Antikorlar, spermlere karşi oto bağışıklık reaksiyonu olarak onları bağlarlar ve bu şekilde spermin hareketliligini bozulur. Bu yüzden meni sıvısı Mixed antiglobulin Reaktion (MAR) testi ile sperm antiker üzerine muayene edilir.

Beyaz kan kürecigi (Lökositler)

Spermde büyük bir oranda beyaz kan kürecikleri bulunuyorsa bu bir infeksiyonun veya intahapın göstergesi olabilir. Mililitre sperm başi bir miliyon lökosit bulunuyor ise durum açıktır.

Özel muayeneler

Sperm analisinin yüksek gösterge gücü olan mirkroskoplar (MSOME) ile veya özel hyaluron asiti sürülmüş petri kalıbı (PICSI) ile değerlendirilmesi özel muayene teşkil eder, bu işlem doğurganlılıga en uygun spermleri bulma adına reprodüksiyon işleminde yapılır. Bazı diğer testlerde, spermlerin genetik kusursuzluğunu (Halo-testi, TUNEL-teste ve saire) göstermek adına, veya ne kadar spermin genetik değişikliğe uğradını göstermek adına yapılır.

Spermin sıvılasmasıyla ilgili bilgiler

WHO’ya göre bu süreç normal spermlerde 10 dakikadadan 30 dakikaya kadar oluşur. Daha uzun sürdüğü taktirde doğurganlık yapısı sorgulanabilir, cünkü spermlerin belirlenen yere hareket etme kabiliyeti ortadan kalkabilir.

Diger biyo kiyma muayeneleri

Belirli vakalarda diger biyo kiyma analisleri yapilabilir. Bunlar diğer farklı bölgelerin örneğin prostat, sperm torbası veya sperm kanalının fonksiyon arzalarını gösterme adına yapılabilir.

Kisitli sperm kalitesi

Erkeklerin çocuk yapabilme kabiliyetlerini yitirmenin en sık etkenlerinden bir tanesi kısıtlı sperm kalitesidir. Bunun göstergeleri oligozoospermie (az sayıda sperm), asthenozoospermie (kötü hareket etme kabiliyeti olan sperm) veya teratozoospermie (çok sayıda şekli değişmiş sperm) olabilir.

Maalesef sperm analisinde ortaya çikan sonuclarda bir çok bozukluk birleşebiliyor. Üç bozukluğu bir kişide birden görmek hiçte nadir rastlanmayan bir vaka (OAT - sendromu).

Erkeklerdeki doğurganlılıgın global gelişimi

Genelde sperm kalitesinin son on yillarda düştüğünü görürsünüz, özellikle buna entüstriyel ülkelerde rastlayabilirsiniz. Amerika birleşik devletlerinde sperm sıklığı oranının yılda 1,5 % düştüğünü görürsünüz, hata Avrupada bu oranın NIH (National Institute of Health, USA) tarafından belirtildiği üzere yılda 3,1 % olduğudur.

Düsen sperm sayısının yanı sıra özellikle spermlerin taşidığı DNA’in (varis bilgileri) kusursuzluğuda doğurganlık süreçinde ve çocuk isteğinde önemli rol oynar. Bu alanda ise gittikce sık ağır şekilde aksaklıklar görebiliyorsunuz. Bunlar genelde normal bir sperm analisinde görülmez, özel labovatur destekli muayeneyle kendini gösterir. (s.o)

Özellikle büyük tüp bebek merkezlerin tarafından sunulan IMSI (Intrasitoplazmik morfolojiye göre seçilmiş sperm injeksiyonu) özel büyütme teknikleri kullanarak spermlerin incelemesine imkan sağlayan bir yöntemdir, çocuk isteği ile bağlı terapilerde ek bir imkan salayabilir.

Kısıtlı spermden doğan sonuçlar

Sperm analisinin kısıtlı sayıda sperm ile neticelenmesi, erkeğin doğurganlık kabiliyetinin bitmesi anlamına gelmez. Bu analisi genelde tekrarlamanızda fayda vardır, sonuc aynı çikacak olursa, tedavinizi üstlenen uzman doktor ile irtibata geçmeniz ve tafsiyelerine kulak vermeniz olumlu bir adım olur.
Sigar içmek, aşirı alkol almak, yanlış kiyafet tarzından hayaların aşirı ısıya tabi olması veya diğer ilaç, uyuşturcu veya iltahap gibi faktörler kolayca giderilebilir.
Fertilovit M kulanımı böyle vakalarda spermleri oksitlenmeye engeleyen maddeleri, canlandırıcı besin maddeleri, enerji taşiycıları ile ve iltahaplanmaya karşi önleyen unsuru ile her açidan faydalı olacaktır ve ayrıca sperm kalitesini geliştirerek önemli ve akılcı bir bütünleyici secenek olaçaktır.