Milli Mücadele


16 Mart 1920' de işgal kuvvetleri İstanbul' a girdi. İstanbul basınında iki grup ortaya çıktı. Birincisi padişahı destekleyenler ki bunlar Milli Mücadelecileri ihanetle suçluyordu. İkinci grup ise Milli Mücadeleyi destekleyenlerdi.
20'li yıllarda kamuoyunu etkileyen İstanbul basını idi. Bilhassa 6 gazete Tanin, Tevhidi Efkar, Vatan, Akşam, İkdam, İleri ve bunların yazarları Hüseyin Cahit Yalçın, Ziyad Ebüzziya, Ahmet Emin Yalman, Falih Rıfkı Atay, Yakup kadri, Celal Nuri. ilk üçü milli mücadeleye muhalif. İstanbul basınındaki Ankara düşmanları cumhuriyetin ilanını usulsüz göstermek, halifeyi yüceltmek, Rauf Orbay'la mülakat gibi neşriyat yapıyordu. Halifeci paşalar Rauf Orbay, Refet Bele, Kâzım Karabekir'di.
Şeyh Said isyanında 1925'de Tevhidi Efkar, Son Telgraf, İstiklal, Tanin gazeteleri kapatılacaktır. Solcu Aydınlık ile şeriatçı Sebilürreşad dergisi de.
Gazi Mustafa Kemal İstanbul basını için 'satılmışların hakimiyeti kalemiyesindeki matbuat' dedi. (Aydemir, Tek Adam, s.292)
1930'da İstanbul basını bu defa SCF'yi destekledi. Refet, Rauf ve Kazım paşalar halifeye sıcak ilgi gösterdi. 24 Kasımda Ağa Han ile Emir Ali'nin halifeye mektubunu Tanin yayınladı. Bunun üzerine Hüseyin Cahit Yalçın tutuklandı. Basın, Ankara aleyhine yazmaya başladı.
Akşam, Yeni Gün, İleri, Vakit gazeteleri milli mücadeleyi destekliyordu. Bunların yazarları Yunus Nadi, Celal Nuri, Falih Rıfkı, Mehmet Asım, Ahmet Emin'di.
Milli mücadeleye saldıran gazeteler İstanbul, Alemdar, Peyamı Sabah'tı. Yazarları Sait Molla, Refi Cevad, Refik Halit, Ali Kemal'dir.
Milli mücadele sempatizanları Tasviri Efkar, İkdam, Tercümanı Hakikat, Sebilürreşad, Tanin, Aydınlık.
Bu İstanbul basını dışında tamamıyla milli mücadele içinde bulunan İradei milliye, Hakimiyeti milliye, Hukuku Beşer, Öğüt, ses, Doğru Söz, İzmir'e Doğru, Yeni Adana, Açık Söz, Babalık gazeteleri Anadolu basınının temsilcileriydi. Anadolu basını içinde İrşad ve Ferda gazeteleri milli mücadele aleyhtarıydı