ISON Kuyruklu Yıldızı

ISON Kuyruklu Yıldızı'nın En Net Görüntüleri

ISON’un TRAPPIST tarafından çekilen fotoğrafı, 30 saniyelik süre boyunca mavi, yeşil, kırmızı ve yakın kızılötesi filtreler kullanılarak çekildi. Kuyruklu yıldız arka plandaki yıldızların önünden geçtikçe, bu yıldızlar renkli noktalar olarak belirdi.

La Silla Gözlemevi’ndeki TRAPPIST teleskobu, Ekim ayının ortasından bu yana takip ettiği ISON kuyruklu yıldızının en net görüntüsünü yakalamayı başardı. İlk olarak Eylül 2012’de tespit edilen ISON, Kasım 2013’te Güneş’e en yakın mesafeye ulaşacak. ISON aşırı ısıdan dolayı parçalanmazsa gündüzleri gökyüzünde parlak bir nokta olarak belirecek.Teleskop, son derece yüksek çözünürlüklü görüntüde, özel filtreler kullanarak kuyruklu yıldız tarafından Uzay boşluğuna salınan gazları da tespit etmeyi başardı. Gökbilimciler, bu filtreler sayesinde gök cisminin yaydığı gazların kaç molekülü bulunduğunu saptayabiliyor.

ISON, yaydığı gaz miktarının iki katına çıktığı 1 Kasım 2013 tarihine kadar sakin bir şekilde ilerlerken, TRAPPIST tarafından görüntülendiği 13 Kasım günü, yeni ve ikinci bir büyük gaz patlamasıyla sarsıldı. Hareketliliği 10 kat artan kuyruklu yıldız, bugün dürbünle karanlık gökyüzünde görülebilir hale geldi. ISON, son birkaç gün içinde yeniden istikrarlı bir görünüme kavuştu.

Güneş’in Karşısına Çıkacak

ISON, bugün yayımlanan fotoğrafta Güneş'e yaklaşırken görülüyor.

Güneş Sistemi’nin 5.5 milyon yıl önce terk eden ISON kuyruklu yıldızı,Güneş’e en yaklaşacağı günlerde, yıldız tarafından ya yok edilecek, ya da yoluna devam edecek. ISON’un geçişi bu akşam saatlerinde başlayacak. Gök cismi, bugün TSİ 20:37’den itibaren Güneş’in yerçekiminin etkisine girecek. Kuyruklu yıldız, birkaç hafta sürecek geçiş esnasında ya Güneş’in ısısı nedeniyle parçalara ayrılıp yok olacak, ya da tek parça halinde kalmayı başararak yoluna devam edecek.

NASA’nın Dünya’ya Yakın Nesneler Programı yetkilisi Donal Yeomans, uzay havacılık kurumunun web sitesinden yaptığı açıklamada, “ISON, Güneş’in yakınına geldiği zaman gerçekleşebilecek 3 ihtimal var... Birincisi, Güneş’in yerçekiminden kurtulabilir ve gökyüzünde çok parlak bir nesne olarak görülebilir. İkincisi, parçalara ayrılarak yok olabilir. Üçüncüsü ise son derece güçsüzleşerek bir toz bulutuna dönüşebilir” dedi. Johns Hopkins Uygulamalı Fizik Laboratuvarı’ndan Carey Lisse de, “Parçalar olduğu sürece görecek bir şeyler de olacak... ISON ne yapacağını tahmin etmesi güç bir gök cismi. Ancak bana kalırsa Güneş’ten sıyrılamayacak” dedi. ISON, TSİ 20:37 itibariyle Güneş’in yüzeyinden 1.2 milyon km mesafeden geçmeye başlayacak. Kuyruklu yıldızın hareketi NASA tarafından internette canlı yayında gösterilecek.

Güneş Parçalayabilir

ISON’daki patlamalar, Güneş’e yaklaşmakta olan buzul gök cisminin çekirdeğindeki ısının artması sonucu büyük miktarda toz ve gazın etrafa saçılmasından kaynaklanıyor. ISON, 28 Kasım tarihinde Güneş’e en yakın olduğu mesafeye, 1.2 milyon kilometreye geldiğinde (bu miktar Güneş’in çapından biraz daha küçük) daha fazla buz parçası ve gaz saçacak.ISON’un çekirdeği, Güneş’e yakınlaştığında aşırı ısıdan dolayı parçalanabilir. Bu durumda parçaları zamanla eriyecek olan kuyruklu yıldız nihayetinde yok olacak. Ancak Güneş’ten kurtulmayı başarırsa, ISON gündüzleri son derece parlak bir cisim olarak belirecek. Şili’de bulunan 60 cm uzunluğundaki TRAPPIST, Belçika’nın Liege kentindeki bir kontrol odasından, 12 bin km öteden kontrol ediliyor.

Benzeri Olmayan Bir Örnek

ISON, Güneş’e en yakın mesafeye geldiği zaman yüzeyindeki sıcaklık 2760 dereceye çıkacak. Isı ne kadar yüksek görünse de, kuyruklu yıldızın tamamen erimeden Güneş’in ısısından kurtulabileceği bir kalınlığa sahip olduğu düşünülüyor. NASA bilim insanları, Güneş’ten sıyrılması için ISON’un en az 200 metre uzunluğunda olması gerektiğini belirtirken, kuyruklu yıldızın bu miktarın iki katı uzunluğunda olduğu düşünülüyor. Hatta, bu miktar 1.2 km olarak da öne sürülüyor.

Saniyede 349 km gibi çok yüksek bir hızda hareket eden kuyruklu yıldız, bu sayede Güneş’in karşısında çok vakit geçirmeyecek. Rusya Uluslararası Bilimsel Optik Ağı (ISON) tarafından 2 yıl önce amatör gök bilimciler tarafından keşfedilen ISON, Güneş Sistemi’nin 4.5 milyar yıl önceki düzene giriş sürecinden arta kalan donmuş kalıntılardan biri olarak kabul ediliyor. ISON, Güneş’ten binlerce ışık yılı uzaklıktaki Oort Bulutu’ndan Güneş Sistemi’ne yönelen buzul cisimlerden bir tanesi. Gök bilimci Lisse, “Gezegenleri inşa etmek için kuyruklu yıldızlara ihtiyacınız var. ISON, 4.5 milyar yıldır Oort Bulutu’ndaki derin dondurucudaydı. Bu kuyruklu yıldız antik bir kalıntı. Güneş Sistemi formasyonunda bir dinozor kemiğini temsil ediyor” dedi.

Kaynak: BBC / ESO (28 Kasım 2013, 11:08)

MsXLabs Üye Girişi