YILMAZ GÜNEY

soyadı Pütün,
türk sinema oyuncusu, yönetmen ve yazar
(Adana 1937 - Paris 1984).

1958'de Atıf Yılmaz Batıbeki'nin yönetmenliğini yaptığı Bu vatanın çocukları adlı filmde ilk rolünü oynadı. Yazdığı bir öykü nedeniyle hapis yattı (1961-1963). Sonraki yıllarda senaryo yazarı ve oyuncu olarak sinema çalışmalarını sürdürdü. Rol aldığı sıradan bazı filmlerle kısa sürede halk arasında "çirkin kral" olarak ün yaptı. Daha sonra yönetmenliğini ve oyunculuğunu üstlendiği Seyyit han (Toprağın gelini) [1968] filmi türk sinemacılığında yeni bir deneme olarak karşılandı.

Bunu, o zamana değin Türkiye’de çevrilmiş en iyi film kabul edilen ve İtalyan yenigerçekçi akımının ilk örneği sayılan Umut (1970) izledi. Gerçeği tüm karmaşıklığı ve zenginliği içinde vermeyi deneyen bu filmden sonra Acı (1971) ve Ağıt (1971) filmlerini çevirdi. 1971 Adana Altın koza şenliği'nde en iyi film seçilen bu çalışmalarla, günümüz türk sinemasının atılımcı kanadına öncülük eden Güney, cinayet suçundan yargılanarak 18 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Hapiste iken Sürü (1979), Düşman (1980), Yol (1982) gibi filmlerin senaryolarını yazdı. Sürü ve Düşman Zeki Okten, Cannes film festivali'nde Altın palmiye’ye değer görülen Yol, Şerif Gören tarafından filme alındı. 1981'de cezaevinden kaçarak Fransa'ya iltica eden ve yurttaşlıktan çıkarılan Güney, orada Duvar (1983) filmini yaptı. Ayrıca Boynu bükük öldüler (Orhan Kemal roman ödülü, 1972), Salpa, Sanık, Selimiye mektupları adlı kitapları vardır. Öteki filmlerinin başlıcaları: Alageyik (1958), Tütün zamanı (1959), İkisi de cesurdu (1963), Kasımpaşalı Recep (1965), Çirkin kral (1966), Hudutların kanunu (1966), Kızılırmak-Karakoyun (1967), Bir çirkin adam (1969), Baba (1971), Umutsuzlar (1971), Yarın son gündür (1971), Arkadaş (1974).