Mümtaz Soysal

1961 Anayası'nın imza sahiplerinden biri olarak isim yapan, aradan geçen yıllarda da ilkeli, gerektiğinde sergilediği sert, ödün vermez ve uzlaşmaz tavırlarla dikkati çeken bir Türk hukukçu, yazar ve siyaset adamıdır.
1929 yılında Zonguldak'ta doğdu. Galatasaray Lisesi'ni, ardından Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni (1953) bitirdi. Bu okulda Anayasa Hukuku Profesörü olarak uzun yıllar ders verdi.
1961'de Kurucu Meclis Anayasa Komisyonu üyeliği yaptı. 1963'de SBF'de doçent, 1969'da profesör olan Soysal, 1971 yılında aynı fakültenin dekanlığına seçildi. 18 MartAnkara Sıkıyönetim Komutanlığı'nca gözaltına alınıp tutuklandı. 1968'den beri okuttuğu Anayasa'ya Giriş ders kitabında komünizmKuşadası'nda emniyet gözetimi altında bulundurulmaya ve kamu haklarından ebediyen mahrumiyete mahkum edildi. Toplam 14.5 ay Mamak Cezaevi'nde kaldı. Mamak Cezaevi'nde iken yazar Sevgi Soysal ile evlendi (Sevgi Soysal 1976 yılında ölmüştür). 1971'de dekanlığı esnasında, propagandası yapmakla suçlandı, 6 yıl 8 ay ağır hapis, 2 ay 20 gün
Forum, Akis, Yön, Ortam gibi dergilerde, Yeni İstanbul, Cumhuriyet, Ulus, Barış, Milliyet ve Hürriyet gazetelerinde yazarlık yaptı. 1962 yılında arkadaşlarıyla birlikte Sosyalist Kültür Derneği'ni kurdu. 1969-71'de Akdeniz Sosyal Bilim Araştırma Konseyi Başkanlığı, Uluslarararsı Af Örgütü ikinci başkanlığı görevlerini yürüttü. 1991SHP listesinden Ankara'dan kontenjan adayı oldu ve T.B.M.M.'ye girdi. T.B.M.M.'de Çekiç Güç, OHAL, demokratikleşme, Kıbrıs, özelleştirme gibi konularda hükümet politikalarını eleştiren Soysal, özellikle özelleştirme konusundaki yetki yasaları için Anayasa Mahkemesi'ne yaptığı başvurularla koalisyon ortağı DYP'lilerin tepkisini çekti. Bu başvuruları sonucunda Anayasa Mahkemesi tarihinde ilk kez bir yürütmeyi durdurma kararı verdi. Anayasa Profesörü Soysal, SHP'nin hükümet ortaklığı içindeki pasif tutumuna sürekli tepki gösterdi, "vuruşarak çekilme" yaklaşımıyla Türk siyasi literatürürne geçti. Murat Karayalçın döneminde kısa bir sre için Dışişleri Bakanlığı'na getirildi. Soysal, bakanlığı esnasında bile Başbakan Tansu Çiller'e karşı politik tavrını sürdürdü. Çiller ve Karayalçın'la ihtilafları derinleşince, bakanlıktan istifa etti. seçimlerinde
Anayasa değişikliği çalışmaları esnasında özellikle DYP'li Çoşkun Kırca ile tartışmalarıyla yine gündemde kaldı. Seçim yasasının Anayasa Mahkemesi'ne götürülmesinde başrolü oynadı. Solun yeni kimliğini bulması için mücadele verirken CHP'ten koptu, DSP saflarına geçti. DSP’den Zonguldak milletvekili seçildi. Daha sonra Bülent Ecevit ve Rahşan Ecevit’le anlaşmazlığa düşerek DSP’den ayrıldı. Bağımsız Cumhuriyet Partisi'ni kurdu ve parti genel başkanı oldu. Soysal, evli ve 2 çocuk babasıdır.