Kuzgun
MsXLabs.org
Kuzgun, kargagiller (Corvidae) familyasından Corvus cinsi bazı iri yapılı kuş türlerinin ortak adı. Karga familyasından gelen Kuzgun, oldukça iri, siyah ve etkileyici bir kuştürüdür. Doğada boyları 60-70 santimetre, kanatlarıysa neredeyse bunun iki katı uzunlukta gövdeleriyle yaşarlar.
Kuzgunları kargalardan ayıran en önemli özelliklerden biri, gövdelerinin ve gagalarının daha iri olması, diğer bir özellik ise daha derin ve değişik “gak”lamalarıdır. Ayrıca boğaz bölgelerinde bulunan tüyler ve bir kama şeklinde uzanan kuyrukları da onları akrabalarından ayırır.
Kuzgunlar değişik coğrafi bölgelerde yaşarlar. Kutupsal alanlardan, Kuzey Afrika’nın çöllerine ve Pasifik Okyanusu’nun adalarına kadar her iklimde Kuzgunlara rastlayabilirsiniz. Genellikle yuva kurmak ve beslenmek için ağaçlıklı alanları tercih etseler de, sahil alanlarında da yaşayabilirler. Kuzgunlar eşlerine sadık hayvanlardır ve bu yüzden bütün ömürlerini çiftolarak yaşayabilirler. Yuvalarını çeşitli materyallerle oluştururlar. Parlak objeler karşı büyük bir ilgi duyan Kuzgunlar, yumurtlama dönemlerinde yuvalarına 3 ila 7 arası mavimsi, yeşile çalan ve üzerlerinde kahverengi lekeler bulunan yumurtalar bırakırlar ve bakımlarını çift olarak yaparlar. Ayrıca doğacak yavruları beslemek de her ikisinin görevidir.
Kuzgunlar her türlü besin maddesinden faydalanabilir, yiyebilir. Böcekler, meyveler, başka kuşların yumurtaları, hayvan leşleri, ve çöp tenekelerinden aşırdıkları şeyler başlıca besin maddelerini oluşturur. Küçük kuşları ve tavşan ve yarasa gibi hayvanları da avlarlar.
Oldukça zeki olan bu kuş türü, işlerine yarayacağına kanaat getirirse, alet edevattan da yararlanır. Yapılan deneylerde Kuzgunların, bir şişe içerisindeki yeme ulaşmak için yanlarına bırakılan kancadan faydalandığı gözlemlenmiştir. Ayrıca kargalar gibi çevrelerinde bulunan sesleri taklit edebilir, konuşabilirler. Kapkara tüyleri, değişik sesi ve leş yemesi nedeniyle Kuzgunlar pek çok efsanede yer alır.
- Vikingler, yelkenlerinde sembol olarak Kuzgunu kullanmıştır.
- Norveç mitolojisinde “Hugin ve Munin” adlı kuzgunlar, tanrı Odin’e dünyadan haber getiren elçiler olarak gözükürler.
- Yine eski bir efsaneye göre, Romalı general Marcus Valerius Corvus, dövüşlerinde miğferinde bir Kuzgun taşırdı. Koca Gaul ile yaptığı mücadelede kuzgunu saldırarak düşmanın dikkatini dağıtmış ve mücadeleden zaferle çıkmasını sağlamıştı.
- Kuzey Amerika yerlilerinin inanışlarına göre, dünyanın yaratıcıları Kuzgunlardır.
- İngiltere’deki bir inanışa göre ülke, Londra Kulesi’ndeki Kuzgunlar yaşadığı sürece hiçbir zaman çökmeyecek ve dışarıdan gelebilecek saldırılara karşı korunacak.
- Bazı dinlerde Kuzgunlar kutsal haberciler yada tanrının gözleri ve kulakları olarak kabul edilir. Eski kelt inancına göre Kuzgunlar Tanrı Bran ve Tanrıça Morrigan’ın sembolleriydi.
- Tevrat’a göre büyük tufandan sonra, Hz. Nuh tarafından dışarı salıverilen ilk hayvan kuzgundu.
İncil’de ve Tevrat’ta Kuzgunlar şöyle yer almıştır;
- Her iki kitapta da Kuzgun kirli bir kuş olarak adlandırılmıştır.
- Tevrat’ın ilk kitabında, Hz. Nuh, gemiden bir kuzgun salıverir ve selin kuruyup kurumadığını kontrol etmekle görevlendirir.
- Kral Solomon kuzgun gibi kara saçlı olarak tanımlanır.
- William Shakespeare oyunlarında sıklıkla kuzgunlara yer vermiştir. Othello bunlardan biridir.
- Charles Dickens’ın Barnaby Rudge adlı eserinde Grip adındaki Kuzgun önemli bir karakterdir.
- Edgar Allan Poe’nin şiiri The Raven’de de kuzgun doğaüstü bir haberci olarak kullanılmıştır. Her iki eserde de kuzgunun konuşma gücü çok öndedir.
- Edebiyat alanında Christopher Marlowe’un oyunu “The Jew of Malta” ve Edmun Spencer’ın “The Faerie Queene” adlı eserinde kuzgun uğursuz, karanlık bir obje olarak kullanılmıştır.
- J. R. R. Tolkien’in Hobbit adlı kitabında da kuzgundan bahsedilir.
Mitoloji
Kuzey Amerika’da Haida, Kwakiutl ve Tsimshian yerlilerinin mitolojilerinde kuzgun ruhu, shilelere başvuran bir tanrıdır. Söylenen hikayelerde kuzgun dünyaya ışık veren güneş ve aydan ışığı çalar, ve insanoğlunu cezp ederek bir midye kabuğunun içerisinden çıkarır.
Kawkiutl mitolojisinde ise Kwakwakalanooksiwae’den söz edilir; Tsonokwa, Geekumhl adıyla anılan, kadın ve erkek formlarını bir arada taşıyan ve Geekumhl olarak anılan dev bir yamyamdır. Kadın formu çocukları yer ve onları kandırabilmek için “hu-hu” şeklinde ağlar, onlara şeker ve hazine vereceğini söyler. Çocuklar genellikle yenmekten kurtularak hazinelerini alarak kaçmayı başarırlar. Kewkwaxa'we bir kuzgun ruhudur ve Kawkiutl halkına ay’ı, ateşi, somon balığını, güneşi ve med cezi’i getirmiştir.
Kawkiutl kültüründe en dikkat çekici özellik Hamatsa adı verilen gizli bir dernektir. Kış mesiminde, Hamatsa’nın yeni üyeleri için düzenlenen dört günlük bir dans yapılır. Dansçılar çeşitli ruhları temsil ederler. Mesela; Bakbakwalanooksiwae (dünyanın kuzey tarafının sonunda yaşayan yamyam ki görünmezdir ve bütün dansçılar büyük bir ağız’ı temsil ederler). Derneğe yeni başlayanlar çılgınca dans edip ormanın derinliklerinde dört gün boyunca gezinirler. Döndüklerinde sembolik olarak bir yamyamlık seramonisi gerçekleştirilir. Kwakwakalanooksiwae (yamyam bir kuzgun) bu seramonide önemli bir rol oynar. Galokwudzuwis (cennetşn kıvrık gagası) ve Hokhokw (kemikleri ezen yamyam bir kuş) diğer katılımcılardır.
