Rosetta Hedefine Hızla Yaklaşıyor
Avrupa Uzay Ajansı’na ait Rosetta uzay aracı bir kuyruklu yıldız yörüngesine giren ve üzerine sonda konduracak ilk uydu olmaya hazırlanıyor. İçerisinde NASA’ya ait üç bilimsel alet taşıyan uydu Dünya’ya son manevralar için hazır olduğunu bildiren son sinyallerini de yolladı.Mart 2004’te fırlatılan Rosetta, 957 gün süren rekor uykusu sonrasında Ocak 2014’te uyandırıldı. Bir uzay aracı ve bir yer aracından oluşan Rosetta ile ilk kez bir kuyruklu yıldız yakından izlenecek. Araç Ağustos ayında 67P/Churyumov-Gerasimenko kuyruklu yıldızına ulaşacak ve Kasım ayında da çekirdeğine iniş yapmaya hazırlanacak.
Rosetta kuyruklu yıldıza ait görüntüleri alırken aynı zamanda yer aracıyla da yüzeyini delerek yapısını anlamaya çalışacak. Rosetta Güneş ışınımının cismi nasıl etkilediğine de tanıklık edecek. Gözlemler gökbilimcilere Güneş sisteminin kökeni ve evrimi hakkında da daha fazla bilgi saylayacak. Böylece Dünya’daki suyun ve yaşamın tohumlarıyla kuyruklu yıldızların ilgisi daha net anlaşılabilecek.
NASA’nın Jet İticileri Laboratuarı’ndan (Jet Propulsion Laboratory, JPL) Rosetta bilim ekibinden Claudia Alexander: “Aracın bize aktaracağı bilgiyi sabırsızlıkla bekliyorum. Daha önce hiçbir araç bir kuyruklu yıldızın yörüngesine girmemişti. Rosetta ile tarihi bir an yaşayacağız” diyor.Rosetta şu anda Jüpiter ile Mars arasındaki asteroid kuşağına hızla yaklaşıyor. Uzay aracı yaklaşık 500.000 km uzaklıktaki hedefine ancak Ağustos ayında ulaşıp yüzey haritalama çalışmasına başlayabilecek.
Uzay aracında NASA’ya ait Rosetta Yörünge Mikrodalga Aracı (MIRO), morötesi tayfölçeri Alice ve iyon ve elektron sensörü (IES) bulunuyor. Bunlar Rosetta’nın 11 bilimsel aleti arasındadır.MIRO, kuyruklu yıldızın çekirdekten kopan gaz ve tozun kuyruğu nasıl oluşturduğunu anlamak üzere tasarlanmıştır. Yüzey ve kuyruğun yüzey sıcaklığı bilgisi yardımıyla yapısının Güneş'in etkisiyle nasıl değiştiğini iletecek.
Alice ise Güneş'e yaklaşan kuyruklu yıldızın gittikçe büyüyen kuyruğunun ve ısınan çekirdeğindeki gazları analiz edecek. Alice ile kuyruğa katılan su, karbonmonoksit ve karbondioksit üretim hızları ölçülecek. Bu ölçümler beraberinde çekirdeğin yüzey bileşimiyle ilgili önemli bilgiler sağlayacak.Alet aynı zamanda kuyruklu yıldızdaki argon miktarını ölçerek 4,6 milyar yıl önce Güneş sisteminin sıcaklığının ne kadar olduğuna yönelik hesaplamalara yardımcı olacak.
IES kuyrukluyıldızın plazma ortamını ortaya çıkaracak. IES gibi plazma ölçümü yapacak beş alet ile kuyruklu yıldızın çekirdeğine yakın yerlerde Güneş rüzgârıyla sürüklenen yüklü parçacıkların etkileşimi incelenecek.NASA’nın ayrıca destek sağladığı Yörünge Tayfölçeri ve İyon ve Nötral Analizi ya da kısaca ROSINA aracıyla da yaklaşık aynı moleküler kütleye sahip azot ve karbonmonoksit molekül ayrımı yapılacak. Azot ölçümleri Güneş sisteminin oluştuğu dönemin koşullarının anlaşılmasını sağlayacaktır.
Kaynak: JPL (10 Haziran 2014) Son düzenleyen nötrino; 7 Ağustos 2014 18:18
