Havuç Yetiştiriciliği

Havuç nedir, nasıl bir sebzedir? Havuç nasıl yetiştirilir, bakımı nasıl yapılır? Havuç nasıl toprakta yetişir, sıcaklık ve nem ihtiyacı nasıldır?

havuc 1

Havuç; Birçok yemeklerde kullanılan ve çiğ yenen havuç, iki yıllık bir bitkidir. İlk yıl kök bağlar, ikinci yıl çiçeklendikten sonra meyva ve tohum verir. Memleketimizde ve dünyanın her tarafında yetiştirilir.
Havuç ılık iklimleri sever, dayanıklıdır. Derin ve serin toprakları ister. İyi işlenmiş bahçe toprağına çok yanmış çiftlik gübresi vermekle iyi ürün alınırsa da toprağı çok yorduğundan aynı yere üst üste üç yıl dikilmemelidir. Gübre sonbaharda verilir. Taze gübre havucun rengini bozar, tohuma kaldırır. Havuç domates, hıyar, lahana, salata, marul gibi sebzelerden sonra ekilir. Toprak sonbaharda iyice bellenir, ilkbaharda düzeltilir. Tohum ya serpme, ya da çizgi şeklinde ekilir; çizgi usulü daha uygundur. Tohum ekme zamanı bölgenin iklim şartlarına bağlıdır. Genel olarak, şubattan sonbahara kadar ekilir. Havuç tohumları çengelli olduğundan ekmeden evvel ovalayıp çengelleri kırmak lâzımdır.
Ekimden önce toprak tahtalara ayrılarak ekilen tohumlar tırmıkla bir iki santim kapatılır ve üzerileri basılarak toprakla teması sağlanır. Tohumlar bir ay sonra yeşillenir, bu arada tarlanın otlanmasına meydan vermemelidir. Bitki, lüzumuna göre iki, üç defa çapalanır, yapraklanınca sulanarak seyrekleştirilir. Bazen ikinci bir seyrekleştirme yapılır, araları 8-10 santim açılır. Havuç suyu sever; kurak zamanlarda sulamalıdır.
Havuçlar büyüyünce çapa, ya da kürek belle çıkarılır. Havuçlar kısa ve uzun boylu olurlar. Kısalar turfandalık, uzunlar da yemeklik çeşitleridir.
Hastalıkları. — Kök mantarı, solgunluk hastalığı, havuç sineğidir. Kök mantarında azotlu gübre vermemelidir. Solgunluk hastalığında havuçların bulunduğu yerleri kükürtlemeli, hastalıklı havuçlardan tohum almamalıdır. Havuç sineğinde tarlayı derin sürüp tohumları derin gömmeli, taze çiftlik gübresi vermemelidir.
İçinde bol vitamin bulunması bakımından insan ve hayvanlar için iyi bir besin maddesi olan havuç, ayrıca idrar verir, göğsü yumuşatır, iştahı açar, emziklilerin sütünü çoğaltır.
Çok defa sebze olarak yenen havucun bileşiminde %4 glikoz ve %2 sakkaroz vardır. Sarı rengini veren karoten maddesinin A vitamini ile ilgisi vardır. Karoten yeşil bitkilerde de çokça bulunur. İnsan ve hayvanlar bitkisel besin maddeleriyle aldıkları karoteni karaciğerlerinde A vitaminine çevirirler.
Havuç karoten bakımından zengin olduğundan bilhassa çocuklar için faydalıdır. Çiğ olarak yenmesi daha uygun olur.

nkfu.com

MsXLabs Üye Girişi