ZAPATA (Emıllano), meksikalı devrimci (Anenecuilco, Morelos, 1879'a doğr. - ha- cıenda de Chinameca, Morelos, 1919). Morelos yerli köy topluluğunda küçük mülk sahibi bir melezdi; çeşitli mesleklerde çalıştı; katırcılık, at bakıcılığı vb. 1910'da, köyündeki insanlar tarafından topluluğun şeli seçildi; topluluk mülkiyetini ortadan kaldıran 1857 yasalarından yararlanan büyük şeker üreticilerinin vurgunculuğuna karşı köylülerin topraklarını savundu. Mart 1911 'de, Madero'nun köylerdeki toprakların geri verilmesi programından etkilenerek onu desteklemek üzere ayaklandı. Güney’in en önemli devrimci lideri durumuna geldi, ama Madero vaatlerini yerine getirmediği için, onunla da mücadele etti. 1911'de, köylerde zorbalıkla elkonulan toprakların geri verilmesini isteyen "Ayala plam"nı yayımladı. Doğum yeri olan Morelos'ta kesinlikle desteklenmesi yanında, etkisi Orta Meksika’yı da aştı, Huerta'ya karşı mücadeleye girişti. 1914'te Mexico’yu işgal etti. 1915'ten 1919’a kadar Carranza'ya karşı savaştı. Morelos köylerinin güçlü silahlı birliğinin lideri olarak, toprak isteğinden hiçbir zaman vazgeçmedi. Askeri bakımdan yenilgiye uğradı, ama mücadelesini hep sürdürdü, bir ihanet sonucunda tuzağa düşürülerek öldürüldü.