ZİYA Adanalı, türk şair (Adana 1859 - Afyon 1932). Adana rüştiyesi’nde okudu. 16 yaşındayken o sırada Adana valisi olan Ziya Paşa için yazdığı hicviyeyi vali konağının kapısına yapıştırdı. Ne ceza alacağı merak edilirken, yeteneğini fark eden Ziya Paşa onu öğrenim görmesi için İstanbul’a gönderdi. Ancak bir süre Tibbiye’de okuduktan sonra okulu bıraktı. Evkaf nezareti’nde memurluk yaparken edebiyat çevrelerine girdi; Muallim Naci'den yakınlık gördü, içki düşkünlüğü, hükümet aleyhindeki hicviyeleri, taşkın davranışları sonucu tutuklandı. Arkadaşları onu kurtarmak için akıl hastası olduğunu ileri sürdüler. Bir süre akıl hastanesinde kaldıktan sonra Fizan’a sürüldü; oradan Mısır'a kaçtı (1894). Bağışlanarak İstanbul’a dönüşünde Sadrazam Cevat Paşa'nın yardımıyla Afyonkarahisar evkaf müdürlüğüne atandı (1895); bu görevinden emekliye ayrıldı (1910). Vatan, özgürlük,'aşk, yaşam felsefesine yer veren şiirleri kitap halinde derlenmedi.