YEATS (William Butler), İrlandalI yazar (Sandymount, Dublin yakınında, 1865 - Roquebrune-Cap-Martin 1939). "Çocukluğumdan bana yalnız acı anılar kalmıştır." Ünlü bir port'e ressamının oğluydu. Romantizmsonrası dönemin ayinler ve düşlerden oluşmuş bir Doğu ile bağdaştırdığı isyankâr gizemcilerinden (VVilliam Morris, Walter Horatio Pater, George VVilliam Russell) esinlendi. Sligo’nun azgın sisleri ona öte dünyayı çağrıştırdı, Celtic Tvvilight (1893) adlı yapıtında ise kelt uygarlığının çöküşüne karşı köylünün onuruna bel bağladı: ataların kurduğu gelenek. İrlanda'yı mezhep ayrılıklarının ve sanayinin yarattığı büyük kopukluktan önceki döneme kavuşturacaktı. Dekadanlara yakındı (The VVandering of Oisin, 1889), The Wind Among the Reeds'te (1899) doğayı yüceltti, tiyatro oyunlarındaysa özveriyi (The Countess Cathleen, 1892; Cath- leen ni Houlihan, 1902), iç parçalanmayı (The Land of Heart's Desire, 1894), ayin- leştirme, dans, maske ve içreklik gibi yolları kullanarak kendini aşmayı yüceltti. Lady Gregory ile birlikte İrlanda rönesansının en büyük temsilcisiydi. Devrimci aktris Maud Gonne'un, MacBride'i (1916 Paskalya ayaklanmasından sonra kurşuna dizildi) ona yeğlemesi üzerine Abbey Theatre'ın kurucuları arasında yer aldı (1904), manzum olarak yazdığı, en iyi trajedilerinden biri olan ve esinini japon tiyatrosundan alan tek perdelik Deirdre’i (1907) yayımladı ve japon tiyatrosu no'yu benimsedi: Plays for Dancers (bunlardan At the Hawk's Well [1916] Cuchulain'in ölümünü anlatır). Yaşlılık duygusu gizlibilimci (Elena Blavatskaya'nın yanında) ve militan (1922'den 1928'e kadar senatör) Yeats'i kasvetli bir acelecilikle sanatın sonsuzluğunu yüceltmeye (Sailing to Byzanti- um), çevrimler üzerinde düşünmeye (The Tcmer, 1928; The VVİnding Stair 1929) sürükledi. A Vision'da (1925) insan topluluklarının oyunlarını "fırdöndü’ ye benzettı. Spengler’in çöküşü ilan ettiği sırada gizemciliğin tarihe baskın çıkacağı bir pagan aristokrasisinin dönüşünü haber verdi: tutkular kutsaldır ve insanlar onların kanatlarında sonsuzluğa ulaşacaktır Ayrıca özyaşam öyküsel denemeler de bıraktı: Beveries över Childhood and Youth, 1915; The Trembling of the Veil, 1922; Dramatis per- sonae, 1935. (1923 Nobel edebiyat ödülü.)