YILBAŞI a. Yılın ilk günü, 1 ocak.

—Kronol. Takvimdeki yılları saymak için başlangıç alınan tarih. (Bk. ansikl. böl.)
—ANSİKL. Kronol. Ortaçağda yılın başlangıcını belirlemek için birçok tarih kullanıldı. Romalılar'ın yılı 1 ocakta başlıyordu ve bu kullanım, Ortaçağda bazı ülkelerde sürdü. Fakat, bu tarih her zaman yıldız yılının başlangıç noktası olmakla birlikte, bazı önemli hıristiyan bayramlarının başlangıcı ona tercih edilir; Kilise ise, ayların ilk günlerinin kutlandığı putperest bayramının yerini almak üzere Isa'nın Sünnet gününü bayram olarak belirlemişti. Ortaçağda özellikle şunlar kullanılıyordu: İsa'nın doğum tarihi (Nativitas) [Yılın başlangıç noktası 25 aralıktı]; İsa'nın doğumunun Meryem'e haber verildiği tarih (Muştulama) [Pisa usulünde, I.Û. I. yılın 25 mart günü, Floransa usulündeyse, İ.S. I. yılın 25 mart günü yıl başı olarak kullanılırdı] ve Paskalya tarihi (akla en az yakın, ama en çok yaygın olandı; Paskalya, tarihi değişken bir bayramdı). Bu tarihin başlangıcının belirlenmesi bazı karmaşık kurallara dayanır. Ayrıca şu kullanımlar kaydedilebilir: 1 eylül yılbaşı, Bizans'ta ve Yunanistan’da kullanılırdı, 1 nisan yılbaşı, 1 mart yılbaşı ya da Venedik yılbaşı. Nihayet, 1 ocak yılbaşı, 1563-64'te Charles IX'un buyruğuyla Fransa'da zorunlu kılındı, fakat ancak 1567'de kabul edildi.

♦ Müslümanlığı benimsedikten sonra Türkler’in de kullandığı hicri takvimde yılbaşı olarak 1 muharrem kabul edilmişti. Mahmut I döneminden başlayarak kullanılan ve Julius takvimine dayanan rumi (mali) senenin başlangıcı ise 1 marttı. Şubat 1917'de yapılan bir düzenlemeyle tarih başlangıcı (hicret) aynı kalmak üzere Gregorius takvimi ve yılı kabul edilince yılbaşı 1 ocak oldu. 1935'te çıkarılan bir yasa ile de 31 aralık öğleden sonra ile 1 ocak gününün tatil olması benimsendi.