Alaca Nedir?

ALACA a. 1. Karışık renk. —2. Kötülük, kötü huy: Hayvanın alacası dışında, insanın alacası içindedir (atasözü). Bütün alacasını ortaya dökmek. —3. Benek, leke. —4. Alaca düşmek, sözkonusu meyvey- se, kızarmaya, olgunlaşmaya başlamak, nişan düşmek; leke, hastalık görülmek (yörs).

—Avc. Alaca avı, alaca bezden bir aldatmaca kullanılarak yapılan kuş avı. (Genellikle keklik ve bıldırcın avlamak için kullanılan aldatmaca, üzerinde ortalama 5x10 cm’lik çeşitli renkte yamalar bulunan 1,5 x 1,5 m çerçeveli beyaz bir bez biçimindedir. Avcı bunun arkasına saklanarak kuşlara yaklaşır, bezdeki gözetleme deliğinden tüfeğini uzatarak ateş eder. Türkiye’de alaca avı yasaktır.) —Dökme. Lacivert ya da bordo zemin üzerinde sarı çizgileri olan bir tür pamuklu kumaş. (Bk. ansikl. böl.) || Pamuk ve ipek karışımı kumaşlara verilen ad. |{ Alacacı esnafı ya da alacacılar, alaca adlı kumaşı dokuyan ve satanlara verilen ad. (Bk. ansikl. böl.)
♦sıf. 1. Birbirine karışmış, değişik renkte olan şey, özellikle de dokuma için kullanılır: Alaca kumaş. Alaca bir halı. —2. Doğal rengi üzerine değişik renkte lekeleri, benekleri olan şey için kullanılır: Alaca geyik. Alaca Üzüm. —3 Alaca bu- laca, Karmaşık, uyumsuz renkli şey için kullanılır: Alaca bulaca bir resim. —Dökme. Alaca çorap, renkli yünlerden örülmüş uzun Konçlu çorap.

—Halk oy. Alaca dizi, kadın ve erkeğin karışık dizilişleriyle oluşturulan oyun dizisi. || Ataca dizili halka, kadın ve erkeğin karışık dizilişiyle oluşturulan halka. || Ataca karşılama, kadın, erkek birlikte oynanan karşılama türü oyunlara verilen ad. —Kur. tar. Alaca bayrak, OsmanlI kapı- kule süvari birliklerinden dört bölüğün ortak adı.(Bk. ansikl. böl.)
—Meyve. Alaca kiraz, eti sıkı ve çok tatlı, kırmızı, pembe ya da beyaz kiraz çeşidi. —Zootekn. Kocaman beyaz lekelerle bir başka renkten oluşan hayvan rengi; bu renkteki hayvanın kendisi. (Genellikle alaca sözcüğü hayvanın adının önüne getirilerek söylenir: alaca inek, alaca kısrak.) |j Dağ alaca sığırı, Orta Avrupa’nın dağlık bölgelerinin sığır ırklarının genel adı (örneğin İsviçre Simmental ırkı). || Ova alaca sığırı, Kuzey-Batı Avrupa sığır ırklarının genel adı.
— ANSİKL. Dökme. Dayanıklı ve kullanışlı bir kumaş olan alaca, eski dönemlerden beri İstanbul’da ve Anadolu'nun birçok yöresinde dokunagelmiştir. OsmanlI dokuma sanayisinin en çok ürettiği kumaşlardandır. Zeytinburnu Mensucat fabrika- sı'nda dokunur.erkek ve kadın dış giyiminde kullanılırdı. Tire ve Erzincan'daki el tezgâhlarında dokunanlar en ünlüleriydi. Bursa, Halep, Manisa ve Kastamonu’ da da dokunurdu. Şam'da dokunan ipek alacalar Şam alacası adıyla bilinirdi. Günümüzde Buldan (Denizli), Arapkir (Malatya) ve Gaziantep’te eski örneklere göre dokunması için çalışmalar yapılmaktadır.
• Alaca esnafı ya da Alacacılar, eski bedesten esnafındandı. Fatih, Aksaray, Ye- nikapı ile surlar arasındaki bölgede alaca dokunan birçok ev vardı. Bunlar alaca satanlar adına Şam, Hint ve Tire alacası taklidi kumaş dokurlardı. Evliya Çelebi XVII. yy.’da İstanbul’daki 70 dükkân-

—Kur. tar. Kapıkulu süvarilerinden dört bölük, taşıdıkları bayrakların rengine ilişkin olarak alaca bayrak adıyla anılırdı. Bu bölükler sağ ulufeci, sol ulufeci, sağ garipler ve sol garipler adlarını taşırdı. Sağ ulufeciler de bayraklarının rengi yeşil olmasına karşın, bu bölükler arasında sayılırdı. Sol ulufeciler sarı-yeşil, sağ garipler sarı-beyaz, sol garipler yeşil-beyaz renkli bayrak taşırlardı. Sağ ve sol ulufeci bölüklerine orta bölükler de denirdi. Alaca bayrak bölüklerinin asker gereksinmeleri Galata, İbrahim Paşa ve Edirne saraylarından sağlanan acemi oğlanlara, savaşlar sırasında yararlık gösteren (kapıkulu askeri dışında) askerlerden karşılanırdı.

MsXLabs & Büyük L.

MsXLabs Üye Girişi