VAN GOYEN (Jan Josephs.), hollandalı ressam (Leiden 1596 - Lahey 1656).
E. Van de Velde'nin atölyesinde yetişti (1617). Serüvene düşkündü, Fransa, İngiltere ve Belçika’yı dolaştı, gördüğü man (bunlardan dördü Dresden ve Amsterdam’dadır). 1634’te Lahey'e yerleşti, loncaya ve milise kaydoldu, önemli siparişler aldı; tablo, ev ve lale alım satımıyla uğraşmasına karşın yoksulluk içinde öldü. J. Steen’in kayınpederidir. Hollanda’nın ilk büyük manzara ressamlarından olan Van Goyen’in, ağaç üzerine küçük boyutlu ve tuval üzerine büyük boyutlu en iyi yapıtları 1640'tan sonra gerçekleştirilmiştir. Önceleri E. Van de Velde gibi, hoş ve nüanslı renklerle dingin yerlerin resimlerini yaptı (Su kıyısında köy, Anvers); ancak, çok geçmeden doğanın romanesk yanlarına ilgi duydu; fırtınalı biçimlerden, ıssız yerlerden hoşlandı; sepya, barut rengi ve koyu yeşile dayanan az renkli bir palet seçti; gözüpek ışık-gölge oyunlarına yakınlık duydu. Bazen karanlık manzaralar gerçekleştirdi, bazen de bir ağaç (iki meşe, 1641, Rijksmuseum, Amsterdam), bir ırmak kıyısı (Ren manzarası, 1646, Utrecht) gibi basit konulardan esinlendi Barok bir ayrıntı anlayışını yansıtan bu görüntülere egemen olan başlıca unsurlar birkaç figürün hareketlilik kazandırdığı arkadan ışık alan dar bir ön plan, tuvalin dörtte üçünü göğe bırakan oldukça alçak bir ufuk çizgisi ve altın rengi ışık huzmelerinin barut rengi gölgelerden sıyrıldığı gümüşsü grilerdir. Bu yapıtların güzelliği, bulutlu bir gökyüzünün nüanslarında ve su üzerindeki yansımalardadır. 1650'den sonra gerçekleştirdiği Deniz manzaraları ve Dordrecht görünümleri’nde Van Goyen, yarım tonlara ve ince ışık etkilerine yönelmiştir. Jan Van Goyen miştir Hollanda'nın şiirini, duyulara yöneIrmak manzarası (1652) lik ve düşsel değerlerinde vermek üzere, Güzel sanallar müzesi, Rouen toprak, su ve gök arasında sıkı bir uyum kurmuştur. Van Goyen'in en güzel yapıtları Hollanda müzelerindedir.